Ceny energii mocno utrudniają prowadzenie biznesu. Już dla połowy polski firm to bariera o bardzo dużym znaczeniu.
Od początku roku wzrost cen energii jest barierą silnie utrudniającą działalność polskim firmom. W lipcowym badaniu Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) i Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) łącznie ponad trzy czwarte przedsiębiorców wskazało, że ceny energii to dla nich uciążliwa bariera w prowadzeniu biznesu.
Dla jednej czwartej firm wysokie koszty związane z energią są dużym problem. Wskazało tak 27 proc. ankietowanych przedsiębiorców. A prawie dla połowy (49 proc. wskazań) – bardzo dużym.
Ceny energii przeskoczyły tym samym na pierwsze miejsce w rankingu największych trudności dla prowadzenia firmy. Po raz pierwszy w tym roku więcej osób wskazało właśnie te koszty, a nie ogólną niepewność sytuacji gospodarczej jako najbardziej uciążliwą barierę.
Jak wskazuje PIE, w 2022 roku podwyżki cen energii są znacznie wyższe niż w latach poprzednich. Cena energii czynnej wzrosła w porównaniu z ubiegłym rokiem aż o 37 procent. Większy, o 8 proc., jest także koszty jej dystrybucji.
W ubiegłych latach wzrosty były dużo mniejsze. Przykładowo, w 2021 roku, w stosunku do 2020 roku, średniorocznie ceny energii wzrosły o 7,1 procent. To pięć razy mniej, niż w 2022 roku. A w 2020 roku wzrost cen Energi wyniósł tylko 4,9 procent.
– Przyczyn wzrostu cen energii w 2022 roku jest kilka. Do ważniejszych należy zwiększony popyt na energię po pandemii i wojna w Ukrainie, która spowodowała wzrost cen węgla i skokowy wzrost cen gazu ziemnego na rynku światowym – podają analitycy PIE.
Ceny energii uderzają w handel
Najbardziej co do cen energii krytyczne są przedsiębiorstwa, w których ze specyfiki działalności wynika wysoki poziom zużycia energii. To sektor handlu (83 proc. wskazań) i produkcji (82 proc.). Najmniej wysokie ceny odczuwa transport, spedycja i logistyka. Ale i tak koszty energii jako barierę dla firmy wskazało dwie trzecie firm z tej branży.
Okazuje się też, że wzrost cen energii jest bardziej dotkliwy dla mniejszych firm. Aż 83 proc. małych przedsiębiorstw uznaje wzrost tych cen za barierę o bardzo dużym i dużym znaczeniu dla prowadzenia biznesu. W grupie firm średnich i dużych wskazań takich jest odpowiednio: 68 proc. i 74 proc. – wskazują ekonomiści z PIE.
– W małych firmach opłaty za energię często stanowią znaczący udział w kosztach firmy ogółem i każda podwyżka cen energii pogarsza tę relację – tłumaczą tę zależność.
Postrzeganie wzrostu cen energii jako bariery działalności przedsiębiorstwa jest także zależne od sytuacji firmy. Im wyższa sprzedaż, tym niższa średnia ocena uciążliwości wzrostu cen energii. I na odwrót – przy spadku sprzedaży, firmy narzekają na wzrost cen energii bardziej.
– Różnica ta wynika z korzystniejszych proporcji poniesionych kosztów energii do wartości zrealizowanej sprzedaży. Np. mniejszą uciążliwość wzrostu cen energii deklarują firmy odnotowujące wzrost, miesiąc do miesiąca, liczby nowych zamówień towarów i usług. Dzięki niemu, mogą oczekiwać większej wartości sprzedaży w przyszłych okresach. Obawa przed wzrostem kosztów, w tym energii, nie jest wówczas tak silna jak w przypadku firm odnotowujących spadek nowych zamówień – podaje PIE.
Polecamy też:
- Fala upałów uderza w energetykę. Duże straty wydajności
- Kryzys gazowy w UE: wielkie oszczędzanie i rekordowe ceny. Co czeka Polskę?
- Dodatek węglowy do poprawki. „Wyklucza 2/3 polskiego społeczeństwa”
- Inflacja najwyższa od 25 lat. Nastroje konsumenckie nie w formie
- MFW: Inflacja to teraz problem nr 1. Na całym świecie pogarsza warunki życia