Heiko Maas i Olaf Scholz – minister spraw zagranicznych i minister finansów rządu w Berlinie – wystosowali odezwę do krajów Unii Europejskiej. List został opublikowany dziś na łamach francuskiego Les Echo, włoskiego La Stampa, hiszpańskiego El País, portugalskiego Público i greckiej Ta Nea.
Jak widać, Maas i Scholz chcieli skomunikować się jedynie z krajami starej Unii; z punktu widzenia kryzysu koronawirusa ma to o tyle sens, że właśnie te kraje zostały przez epidemię najbardziej dotknięte, a także z tymi krajami Niemcy dzielą walutę.
Dlatego też w odpowiedzi na kryzys związany z pandemią koronawirusa proponują szereg wspólnotowych mechanizmów, które pozwolą na ustabilizowanie finansów w strefie euro.
Swój list zaczynają słowami:
„Ten wirus nie zna granic, nie ma koloru skóry, ani narodowości. Wszyscy jesteśmy z mieszkańcami Bergamo, Madrytu, Strasburga i wielu innych miast we Włoszech, Hiszpanii i Francji. Jesteśmy głęboko poruszeni heroiczną walką pielęgniarzy i pielęgniarek, lekarek i lekarzy o życie chorych.
Pandemia Covid-19 stanowi dla wszystkich państw europejskich największe wyzwanie zdrowotne, społeczne i gospodarcze od czasu powstania Unii Europejskiej.
Prawda o tej przerażającej pandemii jest taka, że Europa nie była wystarczająco przygotowana na wszystkie jej aspekty i nie znalazła początkowo przekonującej ogólnoeuropejskiej odpowiedzi na zaistniałe problemy.
Teraz najważniejsze jest, abyśmy w duchu solidarności wypracowali kompleksową europejską odpowiedź. Każdy z naszych krajów wyjdzie z kryzysu obronną ręką tylko wtedy, gdy Europa wyjdzie z niego silna i zjednoczona”, apelują niemieccy ministrowie.
W dalszej części listu podkreślają, że Niemcy już przyjmują włoskich i francuskich pacjentów, a niemieccy lekarze wysyłani są do Hiszpanii wspomagać tamtejsze służby medyczne. Wspominają też o ogromnych ograniczeniach nałożonych na mieszkańców Europy, przez które cierpi gospodarka.
Niemieccy ministrowie wymieniają środki zaradcze, które już wdrożyły kraje unijne, aby nie dopuścić do gospodarczej tragedii.
„Matki i ojcowie założyciele Europy wiedzieli: europejska solidarność to nie jest droga w jedną stronę, ale ubezpieczenie na życie dla naszego kontynentu. To w tym właśnie duchu musimy działać w obecnym historycznym kryzysie.
Potrzebujemy wyraźnego znaku europejskiej solidarności w obliczu pandemii koronawirusa. Niemcy są na to gotowe.
Wspólnym zadaniem Europy jest obecnie wspieranie istniejących programów, wypełnienie luk i zapewnienie sieci bezpieczeństwa dla wszystkich państw UE, które potrzebują dalszego wsparcia.
Bruksela już znacznie złagodziła kryteria paktu stabilności i zasady dotyczące pomocy państwa. Europejski Bank Centralny zapewnił stabilność na rynku finansowym, ogłaszając odnowiony program wykupu obligacji rządowych i korporacyjnych. Kolejne miliardy euro ze specjalnych funduszy w budżecie UE wpłyną do państw członkowskich dotkniętych epidemią”, piszą Maas i Scholz.
Ich zdaniem potrzebny jest kolejny krok w postaci natychmiastowej stabilizacji finansowej państw dotkniętych pandemią.
„Nasza propozycja jest zatem następująca: zapewniamy szybko i wspólnie wystarczającą płynność finansową we wszystkich państwach Unii Europejskiej, tak, aby zachowanie miejsc pracy nie było zależne od spekulantów.
Jednocześnie zasoby finansowe nie mogą być powiązane ze stawianiem warunków, co byłyby powrotem do polityki austerity, którą przyjęliśmy w następstwie kryzysu finansowego, a ona doprowadziłaby do nierównego traktowania poszczególnych państw członkowskich.”
Co więc proponują?
„Europejski mechanizm stabilności (EMS) już oferuje państwom strefy euro możliwość wspólnego pozyskiwania kapitału na tych samych warunkach. Dla Włoch oznaczałoby to 39 mld euro świeżych pieniędzy, dla Hiszpanii – 28 mld euro.
Należy zezwolić na wykorzystanie tych środków na wszystkie niezbędne wydatki w walce z koronawirusem.
Nie potrzebujemy trojki, inspektorów ani Komisji, która opracowuje programy reform dla danego kraju, ale potrzebujemy szybkiej i punktowej pomocy. To jest dokładnie to, co ESM może zaoferować, jeśli będziemy go rozsądnie rozwijać.
Ponadto proponujemy paneuropejski fundusz gwarancyjny, który może zabezpieczyć pożyczki, dzięki któremu Europejski Bank Inwestycyjny może zapewnić małym i średnim przedsiębiorstwom płynność finansową.
Pozwoliłoby to na zabezpieczenie finansowania pomostowego, dłuższych okresów kredytowania i nowych kredytów za pośrednictwem krajowych banków komercyjnych lub instytucji wspierających rozwój i finansowanie biznesu.
A dzięki projektowi SURE (Support mitigating Unemployment Risks in Emergency), który został obecnie zatwierdzony przez UE, państwa członkowskie mogą otrzymać wsparcie finansowe o podobnym skutku do systemu skróconego czasu pracy ustanowionego w Niemczech, tj. aby pomóc przedsiębiorstwom w utrzymaniu pracowników mimo spowolnienia gospodarczego.”
W ostatnich słowach nawołują do solidarności i wspominają, że dzięki temu wspólnie powrócimy na ścieżkę wzrostu, a także że ten pryzmat będzie przyjęty przy planowaniu budżetu Unii na kolejne 7 lat.
„Trzymajmy się razem – dla Europy i przeciwko wirusowi”, kwitują Heiko Maas i Olaf Scholz.