Ceny warzyw i owoców mocno pójdą w górę w sezonie 2022/2023. Tak przewidują eksperci. W wyniku podwyżek cen spadnie spożycie tych najzdrowszych produktów, zwłaszcza wśród najbiedniejszych.
W trwającym sezonie ceny owoców, warzyw i ich przetworów będą dużo wyższe, niż rok temu. Tak przewiduje Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej (IERiGŻ).
Zdaniem ekspertów, w wyniku wzrostu cen detalicznych spadnie także spożycie produktów ogrodniczych i ich przetworów. Dotyczyć to będzie przede wszystkim konsumentów z gospodarstw domowych o relatywnie niskich dochodach, podaje IERiGŻ.
– W gospodarstwach tych dochodowa, ale też cenowa, elastyczność popytu jest znacznie wyższa niż w gospodarstwach o dochodach relatywnie wysokich – piszą analitycy instytut w w raporcie „Rynek owoców i warzyw. Stan i perspektywy”.
Co zdrożeje najmocniej
W październiku 2022 roku w porównaniu z październikiem 2021 roku przeciętne ceny detaliczne owoców i ich przetworów były wyższe o 14,7 proc., podają analitycy Instytutu. Dużo mocniej wzrosły ceny przetworów (o 25,4 proc.). Owoce świeże zdrożały o 14,6 proc. w ujęciu rocznym.
Przeciętne ceny detaliczne warzyw świeżych wzrosły z kolei o 18,3 proc. Przetwory warzywne zdrożały o 14,9 procent.
Ale jak podaje IERiGŻ, od stycznia do października ogółem średnie ceny detaliczne owoców i ich przetworów wzrosły w mniejszym stopniu niż ceny żywności i napojów bezalkoholowych.
Jak wyglądają zmiany cen w rozbiciu na konkretne typy owoców i warzyw? W 2022 roku zdrożały np. śliwki. Ale już truskawki i czereśnie staniały na rynku owoców świeżych. Truskawki zdrożały natomiast w skupie do przetwórstwa, podobnie jak wiśnie, porzeczki, agrest i aronia.
Obniżyły się natomiast w stosunku do rekordowo wysokich w 2021 r., ceny skupu malin.
Jeśli chodzi o jabłka, w sezonie 2022/23 wyższe w porównaniu z sezonem poprzednim będą na pewno te deserowe. Nie zmienią się znacząco ceny skupu jabłek kierowanych do przetwórstwa.
– Wzrost cen większości owoców kierowanych do przetwórstwa spowodowany był zwiększeniem kosztów produkcji w gospodarstwach ogrodniczych, ale także wzrostem cen eksportowych przetworów z owoców (głównie soków zagęszczonych i mrożonek) i osłabieniem złotego wobec euro i innych walut – tłumaczą analitycy instytut. – Słaby złoty pozwala na uzyskiwanie większych wpływów z eksportu liczonych w polskiej walucie i oferowanie wyższych cen dostawcom surowca.
Jeśli chodzi o warzywa, to w bieżącym sezonie wyższe będą ceny skupu większości z nich. Najbardziej wzrosną ceny skupu cebuli kierowanej zarówno do konsumpcji bezpośredniej, jak i przetwórstwa. W 2022 r. w porównaniu z rokiem poprzednim spadły jedynie ceny ogórków i pomidorów, wskazuje IERiGŻ.
Wyższe ceny, gorsze wyniki
W sezonie 2022/2023 udział spożycia bezpośredniego w rozdysponowaniu owoców wynieść może 28 proc. wobec 29 proc. w sezonie poprzednim. Udział eksportu spadnie z 19 do 17 proc., a dostaw do przetwórstwa wzrośnie z 52 do 54 proc., szacują analitycy instytutu.
W zagospodarowaniu podaży warzyw udział dostaw do przetwórstwa wyniesie z kolei, podobnie jak w poprzednim sezonie, ok. 45 proc. Udział eksportu wzrośnie z 13 do 14,5 proc. Spadnie natomiast spożycie bezpośrednie, z 42 do 40 proc.
Wzrost kosztów produkcji i transportu, przekładający się na ogólny wzrost cen, negatywnie odbije się na sektorze.
– Wzrost cen skupu będzie w sezonie obecnym mniejszy niż kosztów produkcji, co spowoduje pogorszenie kondycji ekonomicznej gospodarstw ogrodniczych. Pogorszyć się także mogą wyniki finansowe przedsiębiorstw przemysłu owocowo-warzywnego – czytamy w raporcie.
W I półroczu 2022 r. wskaźniki finansowe firm tego przemysłu pogorszyły się w porównaniu do I półrocza 2021 r.. Pozwalały jednak na bezpieczną realizację ich działalności, ocenia IERiGŻ.
Polecamy też:
- Ceny żywności wolniej, ale nadal w górę. Inflacja łatwo nie odpuści
- Kawa drożeje na potęgę w całej Europie. Ale w Polsce jej ceny rosną powyżej średniej UE
- Szampańska zabawa tylko przy europejskim winie. Jego eksport bije rekordy
- Skokowy wzrost wpływów z eksportu polskiej żywności. Większość produktów trafia na rynek UE