Wielkość wydatków na cele socjalne w relacji do produktu krajowego brutto zwiększyła się w ubiegłym roku we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. To niekoniecznie jednak oznacza, że państwa przeznaczają więcej na ten cel.
Odsetek PKB, jaki poszczególne kraje wydają na transfery socjalne w 2020 roku się zwiększył. Jednak w dużej mierze przyczyną tego stanu rzeczy jest to, że zmniejszyła się wielkość PKB państw, w związku z kryzysem wywołanym przez pandemię Covid-19 – podaje Eurostat.
Poziom wydatków socjalnych jest monitorowany przez tę instytucję, czyli urząd statystyczny UE, na podstawie danych, które przekazują mu kraje członkowskie. Przekazywanie tych danych nie jest obowiązkowe, są więc one dostępne jedynie dla niektórych państw.
We wszystkich krajach, które przekazały dane, najistotniejszą kategoria wydatków socjalnych są koszty ubezpieczeń społecznych. Pozostałe rodzaje transferów obejmują wsparcie osób z niepełnosprawnością, osób doświadczonych przemocą, wsparcie dla rodzin (czyli np. polski program 500 plus), walkę z bezrobociem oraz wydatki na mieszkalnictwo i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.
Jak wypada Polska?
Spośród tych państw UE, dla których danymi dysponuje Eurostat, udział wydatków na cele społeczne w PKB jest największy we Francji. Francuzi przeznaczają na ten cel ponad jedną trzecią (36 proc.) wartości swojego produktu krajowego.
Na drugim I trzecim miejscu znajdują się Austria oraz Włochy. Kraje te wydają odpowiednio 34 i 33 proc. wielkości swojego PKB na cele socjalne.
Social protection benefits expenditure as a percentage of GDP increased in all EU Member States comparing 2020 to 2019.
In 2020, highest in:France: 36% Austria: 34% Italy: 33%
Lowest in:Ireland: 15% Latvia, Hungary & Lithuania: 18% https://t.co/0AJBwxbVAk pic.twitter.com/P4CvxvkEu4 — EU_Eurostat (@EU_Eurostat) November 16, 2021
Po przeciwnej stronie listy znajdują she trzy państwa z naszego regionu, czyli Europy Środkowo-Wschodniej, oraz Irlandia. Ta ostatnia przeznacza na wsparcie socjalne 15 proc. wartości PKB. Litwa, Łotwa i Węgry wydają z kolei na ten cel po 18 proc. wartości PKB.
Jak na tle Europy wypada Polska? Spośród 20 państw, które przekazały dane o swoich wydatkach do Eurostatu, w 2020 roku byliśmy na 12. miejscu.
Jak wzrosły nakłady w 2020 roku?
W 2020 roku stosunek wielkości wydatków na cele socjalne do PKB wzrósł we wszystkich 20 krajach, które przekazały dane do Eurostatu. Jednak nie wszędzie w tym samym stopniu.
Najbardziej wzrósł on na Cyprze, Malcie oraz w Irlandii (odpowiednio o 18, 28 i 18 procent). Najmniej zaś w Szwecji (o 4 proc.) oraz Chorwacji i Danii (po 5 proc.)
Na czwartym miejscu od końca znalazła się Polska. Wielkość naszych wydatków na transfery socjalne w porównaniu z polskim PKB zwiększył się w ubiegłym roku o 6 procent.
Percentage change in social protection expenditure between 2019 – 2020 (in national currency) was highest in: Malta: +28% Ireland: +21% Cyprus: +18%
The smallest increases were in:Sweden: +4% Croatia and Denmark: both +5% https://t.co/NBZ2dURwhi pic.twitter.com/lc0Ne9IXBO — EU_Eurostat (@EU_Eurostat) November 16, 2021
Warto jednak zaznaczyć, że polska gospodarka stosunkowo łatwo przeszła pandemię, jeśli posłużyć się miarą wzrostu PKB. Polski produkt krajowy zanotował w ubiegłym roku spadek o 2,1 proc. (według danych Eurostatu). Dla porównania, w całej Unii spadek wyniósł 5,9 proc.
Najbardziej dotknięty kraj, czyli Hiszpania, zanotowała spadek o 10,8 proc. Z kolei produkt krajowy państwa, które najbardziej zwiększyło procentowy stosunek wydatków socjalnych do PKB – Malty – spadł w 2020 roku o 8,3 procent.
Czytaj też:
- Polskie transfery socjalne są kuriozalne, wsteczne i niczego nie rozwiązują. Wywiad z prof. Joanną Tyrowicz
- 500 plus, żłobki, przedszkola – nic nie pomaga. Kobiety z małymi dziećmi zostają w domach
- Brytyjscy podatnicy więcej dołożą na ochronę zdrowia i opiekę społeczną
- Oto 8 obszarów gospodarki, z którymi Europa radzi sobie najgorzej