Polska waluta traci na wartości wobec euro i dolara, mimo radykalnego zwrotu w polityce pieniężnej. Jeśli tak dalej pójdzie, to walka z inflacją potrwa dłużej i będzie bardziej kosztowna.
Sytuacja, w której kurs złotego spada w dzień po bardzo dużej – jak na obecne warunki – podwyżce stóp procentowych, nie jest typowa. Podwyżka powinna wzmacniać złotego, bo kupowanie mniej ryzykownych instrumentów, takich, gdzie zysk zależy od wielkości stóp – na przykład obligacji – staje się bardziej opłacalne dla zagranicznego kapitału.
Tymczasem kurs złotego wyraźnie spadł wobec głównych walut. W czwartek przed południem euro podrożało o ponad 2 grosze i na rynku płacono za nie ponad 4,60 zł. O ponad 4 grosze zdrożał dolar, wyceniany na prawie 3,99 zł.
I właśnie to, co się dzieje z dolarem, może być wytłumaczeniem słabości złotego. Kapitał odpływa do dolara po środowej decyzji Fed, czyli banku centralnego USA. Zdecydował on, że ograniczy skup obligacji skarbowych i papierów wartościowych zabezpieczonych hipoteką o 15 mld dolarów miesięcznie. Skup ma wygasnąć w połowie przyszłego roku.
Taka decyzja to pierwszy krok w kierunku tzw. normalizacji polityki pieniężnej w USA. Choć na razie w oficjalnych komunikatach Fed nadal uznaje amerykańską inflację za przejściową, to jednak nakreślenie planu, w którym zamierza on zakończyć skup za kilka miesięcy, dało inwestorom pożywkę do spekulacji, że kolejnym krokiem będą właśnie podwyżki stóp.
I to wzmacnia dolara. Zyskuje on nie tylko wobec takich walut, jak złoty, ale również względem euro. Przed decyzją Fed euro kosztowało ponad 1,61 dolara. W czwartek przed południem było to już nieco ponad 1,15 dolara.
Kolejny czynnik, który złotego raczej nie wspiera, to specyficzny sposób komunikowania się z rynkiem, jaki stosuje NBP. Co prawda prezes Adam Glapiński bardzo twardo zapowiedział, że Rada Polityki Pieniężnej zrobi wszystko, by zepchnąć inflację do celu NBP (czyli 2,5 proc. plus/minus punkt procentowy) – co przy niemal 7-proc. inflacji powinno oznaczać kontynuację podwyżek stóp. Ale zaraz dodał, że RPP nie zamierza ogłaszać planu, ani nawet sugerować kolejnych swoich decyzji. Zamierza na bieżąco śledzić dane z gospodarki i na tej podstawie rozstrzygać, czy podwyżki stóp są potrzebne, czy nie.
RPP podniosła stopy procentowe o 75 pb. Kredyty będą droższe [Aktualizacja]
O tym, jak bardzo zdezorientowany jest rynek, świadczy duży rozrzut prognoz przed listopadową decyzją. Część ekspertów uważała, że podwyżki nie będzie wcale, część, że stopy wzrosną aż o 1 pkt. procentowy.
Osłabienie złotego podważa skuteczność ostatnich decyzji Rady. Bo działa proinflacyjnie. Polska sprowadza większość potrzebnych surowców – zwłaszcza ropę i gaz – z zagranicy i rozlicza się z dostawcami w dolarach. Słaby złoty w tym przypadku oznacza wzrost cen.