Ceny paliw w Europie nadal rosną, w niektórych krajach od początku grudnia wzrosły nawet o 10 proc. Ale Polska należy do wyjątków: u nas cena detaliczna benzyny spadła w tym czasie o około 3 procent.
Obniżka VAT na paliwa ma zacząć działać już od wtorku 1 lutego. Według ekspertów powinna ona doprowadzić, przynajmniej czasowo, do spadku cen detalicznych paliw.
Analitycy z Biura Maklerskiego Reflex wyliczają, że ceny detaliczne benzyny po obniżkach VAT powinny spaść o około 70 groszy na litrze. W przypadku autogazu powinno to być około 35 groszy na litrze.
Jeśli ta prognoza się sprawdzi, to za benzynę Pb95 powinniśmy płacić około 5,25 zł za litr, za olej napędowy około 5,30 zł za litr, a za litr autogazu około 2,75 zł.
Spadek stawek VAT na paliwa ma obowiązywać do końca lipca. Tarcza Antyinflacyjna 2.0, której jest elementem, na razie została wprowadzona na pół roku.
Ale to nie jedyne działanie, jakie podejmował ostatnio rząd, by łagodzić skutki szybko rosnących cen na rynkach paliw.
Benzyna w Polsce taniała najszybciej w Europie
Pierwszym działaniem było obniżenie akcyzy do minimalnego dopuszczalnego poziomu. Rząd zdecydował się na to jeszcze w grudniu przed Świętami. Obniżka akcyzy miała doprowadzić do spadku cen w tym newralgicznym okresie. Sprawdziliśmy, czy tak się rzeczywiście stało i jak wypadamy pod tym względem na tle innych krajów europejskich.
Żeby porównać, jak kształtują się ceny benzyny w Polsce i innych krajach, posłużyliśmy się danymi z cotygodniowego biuletynu paliwowego Komisji Europejskiej. KE zamieszcza w nim dane o cenach detalicznych produktów petrochemicznych, w tym benzyny i oleju napędowego.
Porównaliśmy ceny z pierwszego tygodnia grudnia (kiedy to ceny paliw w Polsce osiągały nawet 6 zł za litr) z najnowszymi dostępnymi danymi. Obejmują one tydzień kończący się 24 stycznia. Efekt porównania widać na wykresie poniżej:
Jak widać Polska należy do nielicznej grupy krajów, w których cena litra benzyny spadła. Przy czym spadek ceny od początku grudnia do trzeciego tygodnia stycznia na polskich stacjach benzynowych był największy.
Poza obniżką akcyzy z pewnością jednym z powodów były korzystne różnice kursowe. Po mocnym osłabieniu w listopadzie złoty nieco umocnił się do dolara w grudniu. Jednak to po obniżce akcyzy 20 grudnia ceny detalicznej spadły średnio o około 20 groszy na litrze.
Ropa w górę, więc będzie drożej
Ale uwaga – zestawienie obejmuje okres jeszcze sprzed rajdu cen ropy na światowych rynkach. Pod koniec stycznia osiągnęły one już poziom 90 dolarów za baryłkę. A niektórzy eksperci, jak ekonomiści banku inwestycyjnego Goldman Sachs, oceniają, że osiągnie pułap 100 dolarów za baryłkę pod koniec tego roku.
Dla polskiego rynku detalicznego to zła wiadomość. Tym bardziej, że zanosi się na umocnienie dolara. To w tej walucie rozliczamy większość transakcji importowych na rynku surowców. A dolar będzie się wzmacniał, bo Fed (amerykański bank centralny) będzie podnosił stopy procentowe.
Eksperci BM Reflex zwracają przy tym uwagę, że nawet po zmianach wprowadzonych przed pierwszą tarczą antyinflacyjną ceny benzyny nadal są dużo wyższe, niż rok temu.
– Dzisiaj za litr benzyny 95 i 98 płacimy odpowiednio 1,16 zł i 1,14 zł mniej, za litr oleju napędowego 1,24 zł, a autogazu 0,84 gr. Oczywiście po 1 lutego różnica do cen z ubiegłego roku zmniejszy się – napisali w swoim ostatnim raporcie.