Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku – najważniejszy dokument rządu w obszarze rozwoju energetyki w Polsce – zawiera 8 celów strategicznych. Każdemu z nich przypisany jest przynajmniej jeden projekt infrastrukturalny do wykonania w ciągu kolejnych 20 lat. Wszystkie omawiamy pokrótce w tym miejscu.
8 celów wraz z ich omówieniem i przypisanymi im projektom strategicznym wytycza kierunek rozwoju i transformacji polskiego sektora energetycznego. Oto one.
1. Optymalne wykorzystanie źródeł energii. Projekt strategiczny to transformacja regionów węglowych.
Według założeń popyt na węgiel kamienny Polska będzie zaspokajać własnymi środkami. W efekcie powinien zmniejszyć się import węgla z zagranicy.
Zapotrzebowanie na węgiel brunatny będzie pokrywane w kraju, blisko miejsca wykorzystania. Decyzja o eksploatacji w przyszłości złóż tego surowca w Złoczewie i Ościsłowie będzie uzależniona od decyzji inwestorów.
Zapotrzebowanie na gaz ziemny i ropę pokryje głównie import.
Celem będzie dywersyfikacja kierunków i źródeł dostaw. Biomasa ma być pozyskiwana w możliwie ograniczonej okolicy zakładu produkcyjnego.
2. Rozwój wytwarzania energii elektrycznej i infrastruktury sieciowej. Projekty: Rynek energii, wprowadzenie małych sieci elektrycznych.
Polska chce pokrywać zapotrzebowanie na energię elektryczną własnymi siłami. Krajowe zasoby węgla pozostaną ważnym elementem bezpieczeństwa energetycznego Polski, ale wzrost zapotrzebowania pokryją źródła inne niż konwencjonalne moce węglowe.
Udział węgla w zużyciu energii nie będzie wyższy niż 56 proc. w 2030 roku. Przy wzroście cen uprawnień do emisji CO2 może spaść nawet do 37,5 proc..
Źródła odnawialne mają stanowić nie mniej niż 32 proc. krajowego zużycia energii elektrycznej netto w 2030 roku.
3.Dywersyfikacja dostaw i rozbudowa infrastruktury sieciowej w zakresie gazu ziemnego, ropy naftowej i paliw płynnych.
W ramach tego przewidziane projekty to budowa rurociągu Baltic Pipe oraz drugiej linii rurociągu pomorskiego.
Polska jest uzależniona od dostaw gazu ziemnego z jednego źródła, co wymaga dodatkowych działań dywersyfikacyjnych.
W tym celu ma powstać Baltic Pipe (połączenie Norwegia-Dania-Polska), dodatkowa przepustowość w terminalu w Świnoujściu oraz pływający terminal na Zatoce Gdańskiej. Zwiększenie możliwości dostaw ropy naftowej drogą morską ma ułatwić rozbudowa Gazociągu Pomorskiego oraz magazynów ropy i pal
4. Rozwój rynków energii, a w jego ramach wprowadzenie planu działania, stworzenie hubu gazowego oraz rozwój elektromobilności.
Na rynku energii elektrycznej zostanie zniesiony obowiązek taryfowy dla gospodarstw domowych.
Na europejskim rynku gazu zostanie wzmocniona pozycja Polski poprzez utworzenie regionalnego centrum przemysłu i handlu gazem (hubu).
Rynek produktów ropopochodnych jest stosunkowo stabilny.
Będzie rozwijał się również rynek wodoru. Mają go wspierać prace regulacyjne i adaptacja systemów wsparcia inwestycji, działalności badawczo-rozwojowej oraz budowy krajowych obiektów technologicznych.
5. Rozwój energetyki jądrowej i polski program energii jądrowej
W 2033 roku zacznie działać pierwszy blok jądrowy o mocy 1-1,6 gigawata. Kolejne bloki mają zostać uruchomione w ciągu kolejnych 2-3 lat. Cały program jądrowy zakłada budowę 6 bloków do 2043 roku. Jest też miejsce na zastosowanie reaktorów wysokotemperaturowych (HTR), które w przyszłości mogłyby być źródłem ciepła technologicznego dla przemysłu.
6. Rozwój odnawialnych źródeł energii, a w jego ramach zwłaszcza rozwój offshore’u
Polska zamierza osiągnąć co najmniej 23 proc. udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto w 2030 roku. (W energetyce – co najmniej 32 proc. netto, w ciepłownictwie i chłodnictwie – wzrost o 1,1 punkt procentowy rok do roku, w transporcie – o 14 proc. ).
Postępujący rozwój technologiczny morskich farm wiatrowych sprawia, że znalazły się w centrum strategii realizacji celu OZE przez Polskę.
7. Rozwój ciepłownictwa i kogeneracji
Do 2030 roku około 1,5 miliona nowych gospodarstw domowych ma zostać podłączonych do sieci ciepłowniczej. Jednocześnie co najmniej 85 proc. miejskich systemów ciepłowniczych lub chłodniczych o mocy powyżej 5 megawatów powinno spełniać kryteria energooszczędnego systemu ciepłowniczego.
Źródła możliwie najniższej emisji (pompy ciepła, ogrzewanie elektryczne, gaz ziemny) należy wykorzystać na zaspokojenie potrzeb grzewczych i odejście od węgla – w miastach do 2030 roku. Na wsi do 2040 roku.
8. Poprawa efektywności energetycznej
Ogólny cel UE w zakresie poprawy efektywności energetycznej na 2030 rok wynosi 32,5 proc. Polska deklaruje 23 proc. oszczędności energii pierwotnej w porównaniu z prognozami z 2007 roku.
Ubóstwo energetyczne ma zostać zredukowane o 30 proc. do maksymalnie 6 proc. gospodarstw domowych w 2030 roku. Pozwoli na to poprawa efektywności energetycznej budynków mieszkalnych oraz zapewnienie efektywnego dostępu do ekologicznego ciepła.
Jeśli chodzi o transport publiczny, planowana jest głęboka redukcja emisji gazów cieplarnianych, a do 2030 roku w miastach zamieszkałych przez ponad 100 tys. mieszkańców ma funkcjonować bezemisyjny transport miejski.
Więcej o Polityce Energetycznej Polski do 2040 roku, której częścią jest tych osiem celów, możecie przeczytać w tym miejscu: