Rozwój energetyki słonecznej i wiatrowej w Unii Europejskiej pozwolił oszczędzić aż 14 miliardów metrów sześciennych gazu ziemnego w 2022 roku. To ilość odpowiadająca 12 proc. łącznej pojemności podziemnych magazynów gazu.
Kolejne 2,25 miliarda metrów sześciennych udało się oszczędzić w pierwszym kwartale 2023 roku. Tak wynika z wyliczeń analityków Centre for Research on Energy and Clean Air (CREA).
W efekcie tych oszczędności i ciepłej zimy, Europa rozpoczyna uzupełnianie zapasów na kolejny sezon grzewczy w wyjątkowo dobrej sytuacji. Stan zapasów po zimie wyniósł 65 miliardów m3, czy 57 proc. pojemności magazynów. Bez wykorzystania OZE byłoby to 49 miliardów m3 czyli 42 proc.
Więcej energii z OZE to mniej energii z gazu
Oszczędności są możliwe w dużym stopniu dzięki zwiększeniu produkcji energii elektrycznej w wiatru i słońca. W 2022 r. łączna produkcja z tych dwóch źródeł wzrosła o 13 proc. rok do roku w całej UE.
Wiatr i słońce wygenerowały rekordowe 625 terawatogodzin energii elektrycznej, czyli 22 proc. całej produkcji energii elektrycznej w UE. Po raz pierwszy energia z tych źródeł przewyższyła produkcję energii elektrycznej z gazu. Elektrownie gazowe wyprodukowały tylko 20 proc. energii elektrycznej w państwach Unii.
Czytaj także: Polska wśród liderów fotowoltaiki w UE. Paneli przybywa z każdym rokiem
W ujęciu rocznym wzrost produkcji energii słonecznej i wiatrowej w UE wyniósł 71 terawatogodzin. To dzięki tej dodatkowej ilości zielonej energii można było zaoszczędzić 14 mld m3 gazu, przekonuje CREA
Z kolei w pierwszych trzech miesiącach 2023 roku farmy wiatrowe i słoneczne wygenerowały 175 TWh energii. To o 32 proc. więcej elektrownie gazowe, który wyprodukowały 119 TWh.
Rosja nadal zarabia
CREA zauważa jednocześnie, że mniejsze zużycie gazu nie oznaczało zmniejszenia przychodów Rosji z eksportu gazu. To dlatego, że skokowo wzrosły ceny surowca.
– Nasza analiza pokazuje, że choć import gazu kopalnego zarówno gazociągami, jak i drogą morską (LNG) z Rosji do UE spadł o 46 proc. z 156 mld m3 w 2021 r. do 84 mld m3 w 2022 r., przychody ze sprzedaży gazu wzrosły o 42 proc. z 53 mld euro w 2021 r. do 75 mld euro w 2022 r. – napisano.
W pierwszym kwartale 2023 roku niektóre państwa UE nadal importowały gaz od Rosji. Łączny import sięgnął 10,3 mld m3, o 64 proc. mniej niż w I kwartale 2022 roku. Przychody Rosji z tego tytułu obniżyły się z 22,9 mld euro do 5,1 mld euro. Obok spadku importu rolę odegrał tu też spadek cen gazu.
Rekomendacje na przyszłość
– Nie ma wątpliwości, że energia wiatrowa i słoneczna zapewniają bezpieczeństwo energetyczne i ochronę przed szantażem energetycznym, którego niszczycielskie konsekwencje wszyscy widzieliśmy w ciągu ostatnich kilku lat w rękach Putina i jego sojuszników – mówi autor raportu Petras Katinas, cytowany w komunikacie.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Zgadza się z tym dyrektorka Programu Elektroenergetyka w Forum Energii Aleksandra Gawlikowska-Fyk.
– W Polsce bezprecedensowe ograniczenie produkcji w elektrowniach gazowych (-25 proc. r/r), ale także w elektrowniach na węgiel kamienny (-6 proc. r/r), zostało zastąpione zwiększoną produkcją z fotowoltaiki (+102 proc. r/r) i farm wiatrowych (+19 proc. r/r). Energia odnawialna musi na stałe zagościć w rozwiązaniach ograniczających zależność od paliw kopalnych – komentuje.
CREA rekomenduje dalsze rozwijanie zaobserwowanego trendu. Państwa UE powinny zdaniem think tanku dalej inwestować w OZE w wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła. Zależność od paliw kopalnych powinien zwiększać też przemysł.
– Rządy UE powinny wprowadzić limity cenowe i/lub ograniczenia importu gazu gazociągami i w formie LNG z Rosji – proponują także analitycy.
Polecamy też:
- UE oszczędza prąd i gaz, ale mogłaby robić to lepiej. Polska nie wypada najgorzej
- Polska na 33. miejscu w Indeksie Bezpieczeństwa Energetycznego. Jest nowy ranking
- System energetyczny jest przestarzały. Wyłączenia OZE to milionowe koszty
- Państwa UE powinny zakazać nowych pieców na gaz? Tak proponują naukowcy