Niedobory energii dotykają obecnie ok. 20 chińskich prowincji. W efekcie wiele zakładów musiało wstrzymać produkcję. Problemy energetyczne chińskiego przemysłu będą miały konsekwencje gospodarcze także dla innych rynków.
Najbardziej ucierpiały energochłonne gałęzie chińskiego przemysłu, tj. produkcja stali, aluminium, cementu czy nawozów sztucznych. Goldman Sachs szacuje, że aż 44 proc. działalności przemysłowej kraju zostało dotknięte brakiem prądu. Jednak problem jest szczególnie dotkliwy w północno-wschodnich regionach przemysłowych, które od kilku lat cechuje niższy wzrost gospodarczy.
Problemy chińskiego przemysłu (wraz z niepewnością towarzyszącą możliwej upadłości największego chińskiego developera, Evergrande) skutkują obawami o spowolnienie wzrostu, co przełoży się także na inne rynki.
Rośnie popyt na energię dla przemysłu
Rosnący popyt na chińskie towary, który stanowi pokłosie gospodarczego odbicia po pandemii, skutkuje także rosnącym zapotrzebowaniem na energię. W pierwszych ośmiu miesiącach tego roku producenci energii dostarczyli ok. 15 proc. więcej energii niż w analogicznym okresie 2020 r. Jak widać na wykresie, energia jest w większości wytwarzana z węgla kamiennego.
Chiny oficjalnie podały, że dążą do neutralności klimatycznej do 2060 roku i zapowiedziano stopniowe ograniczanie zużycia węgla od 2026 r. Jednak nadal są jego największym światowym konsumentem, a jego zużycie zwiększa się także w tym roku.
Zarazem w związku z suszami w południowo-zachodnich Chinach zmniejszył się udział energii wodnej w wytwarzaniu energii. To skutkowało jeszcze większym popytem na węgiel. Od początku roku ceny węgla kamiennego wzrosły już ponad trzykrotnie i stale rosną.
Spadek produkcji przez politykę klimatyczną
Jednocześnie chiński rząd ściśle kontroluje ceny energii elektrycznej. Ich fluktuacja jest możliwa w niewielkim, 10-proc. zakresie, po akceptacji ze strony władz. Ostatecznie doszło do tego w 14 prowincjach.
Czytaj także: Rosnące ceny prądu zdecydowały: dostawcy energii i kopalnie nie zapłacą nowego podatku
Dostarczyciele energii chcieli zminimalizować straty wynikające z wysokich cen surowców i braku odpowiednich mechanizmów rekompensacji. Dlatego zdecydowali się na zmniejszenie produkcji, co skutkowało ograniczeniem podaży energii.
Według chińskich mediów problemy z niedoborami energii elektrycznej wynikają w znacznym stopniu z krajowej polityki klimatycznej. Prowincje mają wyznaczone cele ograniczania konsumpcji i zwiększania efektywności energetycznej. Te, które mają problem z ich realizacją, mogą decydować się na odgórne ograniczanie konsumpcji energii.
Jak jednak wskazuje Polski Instytut Ekonomiczny, krótkookresowe przerwy w dostawach prądu nie miałyby jednak długoterminowego wpływu na poprawę tych wskaźników. Do tego potrzebne są bardziej punktowe rozwiązania, polegające na identyfikacji konkretnych producentów niespełniających wyznaczonych norm.
Chiński przemysł zwalnia
Według danych chińskiego Narodowego Urzędu Statystycznego wrześniowy PMI dla przemysłu spadł po raz pierwszy od wybuchu pandemii koronawirusa, czyli od lutego 2020, poniżej 50 pkt. Wynosi 49,6, co oznacza kurczenie się tego segmentu gospodarki.
Obniżyły się także tegoroczne prognozy wzrostu dla chińskiej gospodarki – Goldman Sachs zredukował je o 0,4 pkt. proc. do 7,8 proc.
Niedobory energii przekładają się też na wzrost cen surowców, których znaczny odsetek wytwarzany jest głównie w Chinach. Cena aluminium na początku października tego roku jest najwyższa od 2008 r.
W miarę zbliżania się zimy, problemy z niedoborami energii mogą być częstsze, co w globalnej skali może negatywnie wpływać na łańcuchy dostaw.