Niskie stawki ryczałtowego PIT dla działalności gospodarczej mogą zachęcać dobrze zarabiających specjalistów do zamiany etatu na samozatrudnienie. Ale uwaga: przez pierwszy rok na JDG ich obecni pracodawcy nie mogliby być ich klientami.
W niektórych przypadkach zmiany podatkowe, jakie wprowadza Polski Ład, zachęcają do porzucenia etatu na rzecz samozatrudnienia w formie jednoosobowej działalności gospodarczej.
To przede wszystkim zasługa wprowadzenia nowych, niskich stawek ryczałtowego PIT i zasad płacenia w tej formule składki zdrowotnej. Łącznie tak liczone obciążenia mogą być mniejsze, niż przy umowie o pracę.
Czym jest ryczałtowy PIT? To forma rozliczenia podatków od działalności gospodarczej, gdzie wysokość kwoty, jaką trzeba zapłacić fiskusowi, wylicza się od całych przychodów, bez uwzględnienia jakichkolwiek kosztów. To dobra forma dla tych samozatrudnionych, którzy mają wysokie zarobki, ale sami odliczają mało faktur.
Polski Ład wprowadził dwie nowe ryczałtowe stawki ryczałtu: 12 proc. i 14 proc. Pierwsza dedykowana jest przede wszystkim specjalistom IT i programistom, druga architektom i pracownikom ochrony zdrowia. I to w tych przypadkach porzucenie etatu i przejście na działalność może najbardziej się opłacać.
Kiedy ryczałt się opłaca
Jeśli ktoś pracuje w tych zawodach i zarabia ponad 10,5 tys. zł miesięcznie, to pozostając na etacie i rozliczając się według skali podatkowej ryzykuje, że będzie musiał płacić 17 proc. PIT do 120 tys. zł dochodu rocznie i 32 proc. od kwoty przewyższającej ten próg.
Ryczałt „na dzień dobry” gwarantuje mu dużo niższą stawkę podatku (12 lub 14 proc.) i bardziej atrakcyjną formułę płacenia składki zdrowotnej. Na ryczałcie co prawda też wynosi ona 9 proc., tak ja na etacie, ale baza do jej wyliczania jest inna. Na etacie to własna pensja brutto pomniejszona o składki ubezpieczeniowe (np. emerytalną). Na ryczałcie to średnia pensja w firmach, podawana przez GUS za IV kwartał poprzedniego roku.
Jeśli roczne przychody ryczałtowca zmieszczą się w przedziale 60 tys. – 300 tys. zł na rok – a tak jest w przypadku informatyka z naszego przykładu – to podstawą do wyliczania składki będzie cała przeciętna płaca. Według danych GUS za listopad średnie wynagrodzenie to około 6 tys. zł brutto
Konkretnie, informatyk zarabiający 10,5 tys. zł brutto na etacie, po odliczeniu składek ubezpieczeniowych, pod rządami Polskiego Ładu będzie miesięcznie płacił około 815 zł składki zdrowotnej. Ale jeśli zdecyduje się na JDG i przejście na ryczałt, to przy przychodach w tej samej wysokości jego składka wynosiłaby około 540 zł.
Pracodawca nie od razu może być klientem
Ale uwaga – zgodnie z przepisami nasz informatyk po przejściu na JDG i ryczałtowy PIT nie może sprzedawać usług na rzecz swojego obecnego pracodawcy w kolejnym roku podatkowym. Innymi słowy, jeśli ktoś myślał, że wystarczy zamienić etat na działalność i nic się nie zmieni (poza niższymi podatkami) to jest w błędzie.
Polecamy także: Zarabiasz za mało, by mieć ulgę dla klasy średniej? Niekoniecznie, jeśli jesteś w PPK
Według prawa podatkowego każdy, kto teraz rozwiązuje umowę o pracę i zakłada działalność gospodarczą, będzie mógł wystawiać faktury swojemu byłemu pracodawcy i płacić od tego ryczałtowy PIT dopiero od 2023 r.
W roku przyszłym tak uzyskane przychody trzeba rozliczyć albo na zasadach ogólnych, albo podatkiem liniowym. Wybór nie jest prosty, ale w tym tekście wskazujemy kilka wskazówek, którymi możesz się kierować.
Decydując się na rozliczanie podatków ryczałtem warto pamiętać o jeszcze jednym: to nie kod PKD, jaki wpisujesz zakładając działalność decyduje o tym, według której stawki ryczałtu będziesz płacił podatki, a konkretny typ usługi, którą w danym momencie sprzedałeś.
Twój tzw. wiodący numer PKD może wskazywać, że jesteś specjalistą IT, ale jeśli faktura, którą wystawiłeś, jest np. za przetwarzanie danych, to zapewne będziesz musiał od przychodów z tej faktury zapłacić 15-procentowy podatek, a nie 12-procentowy.
Dobrze jest dokładnie prześledzić tabelę stawek ryczałtowych stawek PIT od przychodów ewidencjonowanych, żeby nie wpaść na rafę. Dokładne przyporządkowanie konkretnych typów działalności według numerów PKWiU do stawek znajdziesz na przykład tutaj.
Ryczałt nie dla wszystkich
I na koniec jeszcze jedna uwaga: nie każdy rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej może być rozliczany ryczałtem. Zgodnie z prawem nie mogą z tego korzystać przedsiębiorcy, którzy prowadzą kantory, apteki, sprzedawcy części i akcesoriów samochodowych oraz producenci wyrobów objętych akcyzą (czyli np. producenci alkoholi).
Prawo wprowadza również próg dla maksymalnych przychodów, jakie można rozliczać w ten sposób. Jeśli ktoś w ciągu całego roku uzyskał ponad 2 mln euro przychodów, to również nie może korzystać z ryczałtu.
Polecamy również:
- Jak płacić podatki na JDG, gdy Polski Ład wejdzie w życie. Ekspert wskazuje kilka najważniejszych zasad
- Podatkowy Polski Ład pełen pułapek. Pokazujemy najważniejsze z nich przed wejściem przepisów w życie
- Polski Ład to prowizorka. Jego przyjęcie utrudni reformowanie podatków – mówi Paweł Wojciechowski
- Jak się zmienią obciążenia po Polskim Ładzie. Mamy wyliczenia
- Polski Ład po zmianach mniej hojny dla biednych. Największą grupą beneficjentów będą emeryci
- Niższa składka dla liniowców, podatek od korporacji. Rząd zmienia Polski Ład
- Nowe zasady w Polskim Ładzie: kiedy opłaca się podatek liniowy na JDG?
- Przedsiębiorcy o wysokich dochodach powinni być na CIT. Skorzystaliby na Polskim Ładzie – wywiad z głównym ekonomistą MF
- Podatkowy Polski Ład przegłosowany. Wyższa składka dla JDG już od nowego roku
- Tak kończy Polski Ład. Co zostało z najważniejszej od lat reformy podatkowej?