Banki centralne powinny prowadzić raczej ekspansywną politykę pieniężną w drugiej połowie roku – twierdzą europejscy ekonomiści z AIECE. Dopuszczają także taki policy mix, w którym zarówno bank centralny, jak i rząd stymulują gospodarkę.
Ocenom ekonomistów towarzyszą obawy, czy polityka pieniężna skutecznie ochroni gospodarkę przed spowolnieniem. Wśród ekonomistów rekomendujących podnoszenie stóp procentowych, aż 88 proc. zaleca jedynie niewielkie podwyżki.
Association d’Instituts Européens de Conjoncture Economique (AIECE) zrzesza instytuty ekonomiczne państw UE. Polski Instytut Ekonomiczny reprezentuje nasz kraj w tym stowarzyszeniu.
W ramach prac organizacji przygotowywany jest cykliczny, półroczny raport. Prezentuje konsensus co do właściwego kierunku polityki gospodarczej w gospodarce europejskiej w perspektywie najbliższych dwóch lat.
Zdecydowana większość ekonomistów oczekuje łagodnej polityki Europejskiego Banku Centralnego (EBC). Ponad 85 proc. ankietowanych ekonomistów wskazało, że EBC do końca 2022 r. będzie prowadził politykę wspierającą wzrost.
Silnego zacieśniania spodziewa się tylko 5 proc. ankietowanych.
Co więcej, 82 proc. respondentów deklaruje, że obecna relacja polityki fiskalnej oraz pieniężnej jest właściwa dla gospodarki. Dzieje się tak, mimo że stopy procentowe w strefie euro są ujemne, a deficyt finansów publicznych przekracza progi ostrożnościowe.
Tylko 5 proc. ankietowanych uznało, że wielkość wydatków rządowych stanowi zagrożenie dla gospodarki.
Optymalna polityka pieniężna według ekonomistów
Większość analityków uważa, że łagodna polityka jest pożądana. W raporcie ekonomiści starali się odpowiedzieć nie tylko na pytanie, jaka będzie polityka, ale też jaka powinna być.
Nieco ponad 50 proc. ekonomistów opowiedziało się za ekspansywną polityką pieniężną, z czego 11 proc. za najbardziej skrajnymi wariantami, np. szerokim skupem aktywów (tzw. luzowanie ilościowe).
Za zacieśnianiem polityki opowiedziało się dalsze 36 proc. respondentów, z czego jedynie 5 proc. postulowało wariant szybkich podwyżek.
Czytaj także: Prezes NBP powiedział, jak długo będą trwać podwyżki stóp procentowych
Ekonomiści AIECE wskazują na małą skuteczność polityki pieniężnej przy spowolnieniu. Według ankiety najbardziej pożądanymi instrumentami jest opodatkowanie nadmiarowych przychodów z sektorów, które zarabiają dzięki wyższym cenom surowców.
Jednocześnie zalecają stosowanie automatycznych stabilizatorów (np. zasiłków dla bezrobotnych) i transferów do mniej zamożnych gospodarstw.
Prowadzenie skupu aktywów QE, dalsze obniżanie stóp w strefie euro czy wdrażanie działań podobnych jak w pandemii COVID-19 oceniono jako najmniej skuteczne.