Negocjatorzy Rady UE i Parlamentu Europejskiego osiągnęli wstępne porozumienie polityczne w sprawie zwiększenia udziału energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii w UE do 42,5 proc. do 2030 r. z dodatkowym orientacyjnym uzupełnieniem o 2,5 proc., które pozwoliłoby osiągnąć 45 proc., podała Rada.
Dotychczas udział OZE w ogólnym zużyciu energii był określony na poziomie 32 proc. w 2030 r.
– Negocjatorzy Rady i Parlamentu wstępnie uzgodnili bardziej ambitne cele sektorowe w transporcie, przemyśle, budynkach oraz systemach ciepłowniczych i chłodniczych. Celem celów cząstkowych jest przyspieszenie integracji odnawialnych źródeł energii w sektorach, w których włączenie było wolniejsze – czytamy w komunikacie.
Każde państwo członkowskie wniesie wkład w realizację tego wspólnego celu. To wstępne porozumienie polityczne będzie teraz musiało zostać zatwierdzone przez obie instytucje, podano także.
Jakie cele wyznacza porozumienie?
Porozumienie daje państwom członkowskim możliwość wyboru między:
- wiążącym celem redukcji o 14,5 proc. emisji gazów cieplarnianych w transporcie z wykorzystaniem OZE do 2030 r.
- lub osiągnięciem co najmniej 29 proc. udziału OZE w końcowym zużyciu energii w sektorze transportu do 2030 r.
Porozumienie określa ogólny udział zaawansowanych biopaliw (zazwyczaj otrzymywanych z surowców niespożywczych) i paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego (głównie odnawialnego wodoru i paliw syntetycznych na bazie wodoru) na poziomie 5,5 proc. udziału energii odnawialnej w sektorze transportu. Minimalny wymóg to 1 proc. paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego (RFNBO) w udziale energii odnawialnej dostarczanej do sektora transportu w 2030 r.
Tymczasowe porozumienie zakłada, że przemysł będzie zwiększał wykorzystanie energii odnawialnej rocznie o 1,6 proc.. Negocjatorzy uzgodnili, że 42 proc. wodoru wykorzystywanego w przemyśle powinno pochodzić z paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego (RFNBO), do 2030 r., a 60 proc. do 2035 r.
Czytaj także: Świat coraz bardziej stawia na OZE. Prawie połowa nowych instalacji w Chinach
Umowa wprowadza możliwość obniżenia przez państwa członkowskie wkładu RFNBO o 20 proc. w sytuacji gdy:
- krajowy wkład państw członkowskich w wiążący ogólny cel UE odpowiada ich oczekiwanemu wkładowi
- udział wodoru z paliw kopalnych zużywanego w państwie członkowskim nie przekracza 23 proc. w 2030 r. i 20 proc. w 2035 r.
Porozumienie wstępne określa orientacyjny cel co najmniej 49 proc. udziału energii odnawialnej w budynkach w 2030 r.
Zakłada stopniowe zwiększanie celów OZE dla ogrzewania i chłodzenia, przy wiążącym wzroście o 0,8 proc. rocznie na poziomie krajowym do 2026 r. i po 1,1 proc. od 2026 do 2030 r. Minimalna średnioroczna stawka obowiązująca dla wszystkich państw członkowskich jest uzupełniona poprzez orientacyjne wymagane zwiększenie udziału, obliczane dla każdego państwa członkowskiego oddzielnie.
Dodatkowe ustalenia na temat OZE
Porozumienie dotyczy także zaostrzenia kryteriów zrównoważonego rozwoju w zakresie wykorzystania biomasy do celów energetycznych, aby zmniejszyć ryzyko niezrównoważonej produkcji bioenergii. Stosuje zasadę kaskadową, aby upewnić się, że biomasa jest wykorzystywana zgodnie z jej najwyższą ekonomiczną i środowiskową wartością dodaną.
Negocjatorzy uzgodnili także zasady przyśpieszenia procedury wydawania pozwoleń dla projektów energii odnawialnej.
Celem jest przyspieszenie wdrażania energii odnawialnej w kontekście unijnego planu REPowerEU mającego na celu uniezależnienie się od rosyjskich paliw kopalnych po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, podano a w komunikacie.
Państwa członkowskie zaprojektują obszary akceleracji OZE, w których projekty OZE przechodziłyby uproszczony i szybki proces wydawania pozwoleń. Zakłada się również, że wykorzystanie OZE leży w „nadrzędnym interesie publicznym”, co ograniczyłoby podstawy do sprzeciwu prawnego wobec nowych instalacji, wskazano także.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Następne kroki do wykonania
Wstępne porozumienie polityczne zostanie najpierw przedłożone przedstawicielom państw członkowskich UE w Komitecie Stałych Przedstawicieli w Radzie, a następnie w Parlamencie do zatwierdzenia.
Następnie dyrektywa będzie musiała zostać formalnie przyjęta przez Parlament, a następnie Radę, zanim zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie.
Wniosek dotyczący zmiany dyrektywy w sprawie energii odnawialnej, wraz z innymi wnioskami, dotyczy aspektów energetycznych transformacji klimatycznej UE w ramach pakietu „Fit for 55″.
Pakiet ten ma na celu dostosowanie unijnych ram prawnych dotyczących klimatu i energii do celu neutralności klimatycznej na 2050 r. oraz celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 proc. do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 1990 r.
Ponadto w ramach planu REPowerEU Komisja zaproponowała szereg dodatkowych ukierunkowanych zmian dyrektywy w sprawie energii odnawialnej, aby odzwierciedlić ostatnie zmiany w krajobrazie energetycznym. Elementy wniosku zostały włączone do zawartego dzisiaj porozumienia.
Obecna dyrektywa dot. OZE obowiązuje od grudnia 2018 r. Wyznacza ona unijny cel udziału energii odnawialnej w całkowitym zużyciu energii w UE na poziomie 32 proc. do 2030 r.