Ubóstwo zaznane w dzieciństwie wiąże się z późniejszymi impulsywnymi zachowaniami w dorosłości, wskazują nowe badania. Dzieci, które doświadczają braku bezpieczeństwa żywnościowej mają większą skłonność do otyłości za dorosłego życia, w porównaniu do rówieśników niezagrożonych ubóstwem.
Inflacja na całym świecie bije rekordy, w dużej mierze napędzana przez agresję Rosji na Ukrainę i pandemię COVID-19. W rezultacie wiele gospodarstw domowych musi wybierać między jedzeniem a ogrzewaniem.
Ubóstwo ma straszliwy i natychmiastowy wpływ na dzieci – o czym wie każdy, kto kiedykolwiek doświadczył prawdziwego głodu – ale może również wpływać na takie kwestie jak impulsywne zachowania w późniejszym życiu.
„Impulsywność nabyta„, czyli dążenie do natychmiastowej gratyfikacji, została powiązana z wydawaniem większej ilości pieniędzy na żywność, zwłaszcza niezdrową, wysokokaloryczną. Badania wykazały, że dzieci, które doświadczają ubóstwa i braku bezpieczeństwa żywnościowego, mają zwykle wyższy wskaźnik masy ciała jako dorośli niż te, które ich nie zaznały.
W badaniu opublikowanym w „Scientific Reports” na początku tego roku, moi koledzy i ja wykazaliśmy, że dzieci, które doświadczają ubóstwa, dokonują bardziej impulsywnych wyborów niż ich rówieśnicy, których ten problem nie dotyczy.
Przebadaliśmy 146 dzieci, średnio w wieku ośmiu lat, mieszkających w jednym z najuboższych regionów Anglii i porównaliśmy je z dziećmi mieszkającymi w jednych z najbogatszych dzielnic.
Dzieciom dano wybór między zabraniem do domu małej kwoty pieniędzy (na przykład jednego funta) a otrzymaniem 10 funtów tygodniowo, a nawet więcej po roku. To, jak długo dana osoba jest skłonna czekać na większą kwotę pieniędzy, może być wykorzystane do obliczenia „stopy dyskontowej”, która pokazuje, jak bardzo czas oczekiwania zmniejsza wartość pieniędzy.
Osoba impulsywna może woleć dostać jednego funta teraz, ponieważ wartość dziesięciu funtów za sześć miesięcy jest „zdyskontowana” do mniej niż jednego funta teraz. Oznacza to, że dla nich 10 funtów traci na wartości dziewięć na przestrzeni pół roku.
Mniej impulsywna osoba może być skłonna poczekać sześć miesięcy na 10 funtów, ale nie cały rok na 15. Oznacza to, że dla niej wartość 15 funtów jest obniżona o pięć funtów w ciągu dodatkowych sześciu miesięcy oczekiwania. Ta stopa dyskontowa jest miarą tego, jak bardzo ktoś jest impulsywny.
Wyniki pokazały, że dzieci mieszkające w najuboższych regionach miały znacznie wyższą stopę dyskontową niż ich pochodzący z zamożnych dzielnic rówieśnicy, niezależnie od wieku i inteligencji, co wskazuje, że ubóstwo było czynnikiem sprawczym przy wyborach dokonywanych przez dzieci.
Skłonność do niezdrowych przyjemności
To upodobanie do natychmiastowej gratyfikacji jest stabilną cechą osobowości, która pozostaje niezmienna przez całe życie człowieka.
W naszym najnowszym badaniu, opublikowanym przez Royal Society, zbadaliśmy impulsywność u ponad 1000 starszych osób w wieku od 50 do 90 lat. Odkryliśmy, że starsi dorośli, mieszkający w najuboższych dzielnicach, wykazują taką samą predylekcję do mniejszych i szybszych korzyści finansowych, jak dzieci z naszego pierwszego badania.
Stwierdziliśmy również, że na dokonywane przez daną osobę wybory ma wpływ wykonywana przez nią praca. Dorośli pracujący w zawodach technicznych lub wymagających jedynie podstawowych umiejętności, takich jak mechanicy lub sprzątaczki, wybierali otrzymywanie mniejszych kwot niż oczekiwanie na większe sumy w porównaniu z wysoko wykwalifikowanymi profesjonalistami, takimi jak inżynierowie lub naukowcy.
Wyniki te są niepokojące, ponieważ impulsywność nie tylko zapowiada otyłość. Ustalenia te mówią nam wiele o tym, dlaczego ludzie mieszkający w biedniejszych regionach mają większą tendencję do prowadzenia niezdrowego trybu życia niż osoby zamożne.
Osoby, które w dzieciństwie doświadczyły niedostatku częściej decydują się na robienie rzeczy, które w krótkiej perspektywie mogą być przyjemne, ale w dłuższej okazują się niezdrowe. Dotyczy to objadania się, zażywania narkotyków, palenia papierosów i hazardu.
Wiemy również, że impulsywność może pomóc wyjaśnić, dlaczego niektórzy ludzie popadają w uzależnienie, podczas gdy inni mogą uniknąć niektórych z bardziej szkodliwych skutków narkotyków i alkoholu.
Ubóstwo jest jednym z wielu czynników, które mogą prowadzić do zachowań impulsywnych przez całe życie danej osoby. Genetyka również odgrywa tu swoją rolę. Politycy nie mogą nic zrobić z genami danej osoby, ale mogą wpłynąć na długoterminowe zdrowie psychiczne i fizyczne narodu poprzez minimalizację ubóstwa dzieci. Zaniechania w tym zakresie będą miały długofalowe konsekwencje dla dzieci doświadczających dzisiejszego kryzysu związanego z kosztami utrzymania.
Tłumaczył: Tomasz Krzyżanowski
Artykuł został opublikowany w The Conversation i zamieszczony tutaj na podstawie otwartej licencji (Creative Commons license). Przeczytaj oryginalny tekst.
Polecamy również:
- Ubóstwo wśród dzieci. Polska się wyróżnia na tle Europy w zwalczaniu tego zjawiska
- Poziom ubóstwa energetycznego rośnie wraz z cenami gazu. W UE już zwiększył się o połowę
- Transfery socjalne skutecznie redukują nierówności dochodowe w krajach UE
- Nierówności dochodowe w Polsce znów rosną. Mimo podwyżek płacy minimalnej i transferów socjalnych
- Nierówności zaczynają się w dniu urodzenia. Raport OECD dla niedowiarków
