W Polsce 14 sierpnia rusza pilotaż skróconego tygodnia pracy, a wybrane organizacje rozpoczną testy w 2026 roku. Projekt ma poprawić równowagę między życiem prywatnym a zawodowym, zwiększyć efektywność, przeciwdziałać wypaleniu i zachęcić pracowników do dłuższej aktywności zawodowej. Jednak według badania SD Worx, skrócony czas pracy wcale nie znajduje się na liście najważniejszych preferencji zatrudnionych.
Elastyczność ponad skracanie czasu pracy
W międzynarodowym badaniu „HR & Payroll Pulse Europe 2025” wzięło udział 16 tys. pracowników i 5,6 tys. menedżerów HR z 16 krajów Europy. W Polsce za najbardziej pożądane elastyczne formy pracy najczęściej wskazywano elastyczne godziny pracy (38,2 proc.), pracę hybrydową (32,6 proc.) i zdalną (23,4 proc.). Natomiast skrócony tydzień pracy znalazł się dopiero dalej w rankingu – preferuje go 18,9 proc. zatrudnionych.
Podobny układ odpowiedzi występuje w całej Europie, gdzie średnio 41,5 proc. badanych wybrało elastyczny czas pracy, 33,7 proc. pracę hybrydową i 24,8 proc. zdalną. Czterodniowy tydzień pracy jest bardziej popularny w krajach takich jak Szwecja, Wielka Brytania, Chorwacja czy Finlandia. W tych państwach opowiada się za nim ok. 29-32 proc. pracowników.
Polska wśród najbardziej zapracowanych
Według danych Eurostatu, w 2024 r. Polacy pracowali średnio 38,9 godziny tygodniowo, przy średniej unijnej wynoszącej 36 godzin. To plasuje nas w czołówce najbardziej zapracowanych narodów w UE. Nic dziwnego, że celem pilotażu jest nie tylko testowanie nowych modeli czasu pracy, ale też poprawa dobrostanu pracowników.
Ponad połowa polskich zatrudnionych (53,2 proc.) uważa, że ich praca jest psychicznie wymagająca lub stresująca, a niemal co trzeci (29,8 proc.) twierdzi, że wpływa ona negatywnie na zdrowie psychiczne. Co więcej, tylko 52,4 proc. uważa, że udaje im się zachować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym.
Pilotaż wymaga dobrego planu
Marcin Sanetra, radca prawny i partner w kancelarii PCS, mówi, że udział w pilotażu wymaga dobrze przygotowanego planu wdrożenia. Ministerstwo oczekuje szczegółowych i dopasowanych do organizacji wniosków, a nie ogólnych deklaracji. Ważne jest też, by jasno komunikować pracownikom cele udziału w projekcie, jego przebieg oraz możliwość powrotu do dotychczasowego systemu, jeśli nowe rozwiązanie się nie sprawdzi.
– Ogromną zaletą pilotażowego programu skróconego czasu pracy jest fakt, że firmy zaczęły przyglądać się swoim organizacjom, aby świadomie mierzyć siły na zamiary, nim przystąpią do projektu – dodaje Paulina Zasempa, People Country Lead w SD Worx Poland.
Czego oczekują pracownicy?
Pilotażowy skrócony tydzień pracy dopuszcza wiele modeli organizacji pracy. Mogą to być cztery dni pracy w tygodniu przy zachowaniu pełnego wymiaru godzin, co oznacza ośmiogodzinne lub dziesięciogodzinne zmiany. Innym rozwiązaniem jest sześciogodzinny dzień pracy, dodatkowe dni urlopu w skali roku albo autorski model dopasowany do specyfiki firmy.
W Polsce 22,3 proc. badanych popiera skrócenie dnia pracy do sześciu godzin. 18,9 proc. opowiada się za czterodniowym tygodniem pracy w pełnym wymiarze godzin. Natomiast 13,8 proc. wskazuje skompresowany tydzień pracy, czyli mniejszą liczbę dni roboczych z dłuższymi dniówkami. W Europie sześciogodzinny dzień cieszy się największym poparciem w Szwecji (42,2 proc.). Tymczasem skompresowany tydzień jest szczególnie popularny we Francji, gdzie wybiera go 27,6 proc. pracowników.
Aż 64,7 proc. polskich pracodawców wspiera elastyczne ścieżki kariery. Jednak 43,6 proc. obawia się pogłębiającego się niedoboru talentów w najbliższych latach. Eksperci są zdania, że sama zmiana liczby dni pracy może nie wystarczyć – potrzebne są szersze działania obejmujące różne formy elastyczności i wsparcia dobrostanu pracowników.
Przeczytaj także:
- Co trzeci pracownik MŚP bez benefitów. Raport pokazuje, kto dostaje najwięcej
- Mniej pracy, więcej życia. Czy czterodniowy tydzień pomoże nam się odciąć od maili?
- Czy AI wpłynie na miejsca pracy? Polacy się tego nie boją
- Producenci rolni liczą straty w uprawach, ale zadłużenie mają jeszcze pod kontrolą
