Według najnowszego raportu Allianz Trade globalna liczba niewypłacalności przedsiębiorstw wzrośnie o 6 proc. w 2025 roku i o 5 proc. w 2026 roku. Spadek o 1 proc. ma nastąpić dopiero w 2027 roku, co oznacza, że poziom bankructw pozostanie wciąż wysoki. Ubezpieczyciel ostrzega, że opóźnione skutki ceł i wzrost znaczenia nowych technologii mogą zwiększyć ryzyko efektu domina w światowej gospodarce.
Polska: więcej upadłości wśród MŚP
W Polsce liczba niewypłacalności wzrosła o 427 proc. pod koniec 2024 r. w porównaniu do średniej z lat 2016-2019. Liczba niewypłacalności rośnie we wszystkich sektorach. Największy wzrost dotyczy budownictwa – o 30 proc. rok do roku po III kwartale 2025 roku. Pod względem liczby przypadków najwięcej upadłości występuje w usługach (36 proc.). Prognoza Allianz Trade zakłada wzrost liczby niewypłacalności w Polsce o 14 proc. w 2025 roku i kolejne 5 proc. w 2026 roku.
Choć gospodarka korzysta z ożywienia inwestycji i środków z KPO, polskie przedsiębiorstwa – szczególnie MŚP – borykają się z wysokimi kosztami pracy, energii i finansowania. Dodatkowym problemem jest nadużywanie uproszczonych postępowań restrukturyzacyjnych, które obejmują ponad 90 proc. wszystkich niewypłacalności.
Jak mówi Sławomir Bąk, członek zarządu Allianz Trade w Polsce odpowiedzialny za ocenę ryzyka, tylko jedna trzecia restrukturyzacji przechodzi pierwszy etap zatwierdzenia układu. Jeszcze mniej kończy się powodzeniem. Jego zdaniem ta swoista danina solidarnościowa na rzecz firm z problemami jest istotnym obciążeniem polskich MŚP.
Cła i globalne ryzyka
Allianz Trade zwraca uwagę, że wpływ amerykańskich ceł na światowy handel będzie odczuwalny z opóźnieniem. Średnia efektywna stawka celna wprowadzona przez administrację Trumpa wynosi 14 proc. To w efekcie ogranicza konkurencyjność eksporterów, ale skutki ich stosowania ujawnią się w pełni dopiero w 2026 roku. W najgorszym scenariuszu liczba bankructw może wzrosnąć m.in. o 1900 w Kanadzie, 6000 we Francji i 2900 w Hiszpanii.
Zdaniem Allianz Trade przyspieszony rozwój technologii i sztucznej inteligencji zwiększa zarówno przedsiębiorczość, jak i ryzyko upadłości. W latach 2021-2024 liczba nowych firm w Europie wzrosła o 9 proc., a w USA o 36 proc. Nowe przedsiębiorstwa, często o krótkiej historii kredytowej, są bardziej podatne na niewypłacalność. Koniec boomu związanego z AI może doprowadzić do upadku nawet 4500 firm w USA. W Europie koniec entuzjazmu wobec AI może poskutkować 4000 upadłości w Niemczech, 1000 we Francji i 1100 w Wielkiej Brytanii.
Prognozy: szczyt w 2026 roku, poprawa dopiero później
Globalna liczba niewypłacalności wzrośnie piąty rok z rzędu, osiągając w 2026 roku poziom o 24 proc. wyższy niż przed pandemią. Aylin Somersan Coqui, dyrektor generalna Allianz Trade, podkreśla, że mimo spodziewanego ożywienia gospodarczego, „tendencja wzrostowa liczby niewypłacalności może ulec zmianie dopiero w 2027 roku”. W jej ocenie przedsiębiorstwa będą mierzyć się z kombinacją trzech głównych wyzwań: wolniejszym wzrostem gospodarczym, trudniejszym dostępem do finansowania oraz osłabieniem sektorów budownictwa i motoryzacji.
