Z danych BIG InfoMonitor i BIK wynika, że 8 proc. dorosłych Polaków ma problem z terminową spłatą zobowiązań kredytowych i pozakredytowych. Średnio oznacza to 80 osób na 1000 mieszkańców, Jednak zadłużenie Polaków różni się w zależności od regionu. Najlepiej radzi sobie wschód kraju, a najwięcej dłużników wciąż mieszka w województwach zachodnich.
Najwięcej dłużników na zachodzie
Niechlubne pierwsze miejsca w zestawieniu zajmują województwa lubuskie i zachodniopomorskie, gdzie na 1000 dorosłych mieszkańców przypada odpowiednio 107 i 104 osoby z przeterminowanymi zobowiązaniami. Na trzecim miejscu znajduje się Dolny Śląsk – 100 dłużników na 1000 mieszkańców. Najlepsza sytuacja jest na Podkarpaciu, gdzie problem ze spłatą zobowiązań ma 44 osoby na 1000 dorosłych.
W ostatnim roku liczba niesolidnych płatników spadła we wszystkich regionach, a najbardziej w województwach pomorskim (o 6 osób na 1000), dolnośląskim (o 5) i śląskim (o 4). Bez zmian pozostaje sytuacja w województwie opolskim.
Skąd takie różnice między wschodem a zachodem?
Jak tłumaczy dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor, przeterminowane zadłużenie to powszechny problem ekonomiczno-społeczny, ale jego nasilenie zależy od lokalnych warunków.
– Wysoki poziom niespłacanych zobowiązań w niektórych województwach może wskazywać na lokalne problemy ekonomiczne, takie jak niższe dochody, wyższe bezrobocie czy mniejszy dostęp do edukacji finansowej – wskazuje ekspert.
Różnice w poziomie zadłużenia wynikają z czynników ekonomicznych, społecznych i kulturowych. Wschodnia część kraju ma niższe średnie zarobki i wyższe bezrobocie, co ogranicza dostęp do kredytów. Mniejsze możliwości zaciągania zobowiązań przekładają się na mniejszą liczbę niesolidnych dłużników.
– Wschodnia Polska ma niższy wskaźnik ukredytowienia – mniej osób korzysta z kredytów i pożyczek bankowych. Na wschodzie częściej występuje też niechęć do oficjalnego zadłużania się, a mieszkańcy wolą pożyczać pieniądze od rodziny niż od banków. Istotne są także silniejsze więzi lokalne i rodzinne, które sprzyjają samopomocy – tłumaczy Rogowski. Trzeba jednak pamiętać, że prywatne długi wobec bliskich nie są ujmowane w bazach BIK czy BIG InfoMonitor, co zaniża statystyki.
Potrzebna większa edukacja finansowa
Mieszkańcy zachodniej Polski częściej korzystają z kredytów i pożyczek. To wiąże się z wyższym poziomem życia, aspiracjami konsumpcyjnymi i łatwiejszym dostępem do usług finansowych. To jednak zwiększa ryzyko, że zadłużenie Polaków wzrośnie, zwłaszcza w sytuacji problemów ekonomicznych.
– Przeciwdziałanie i ochrona przed nadmiernym zadłużeniem staje się dziś jednym z kluczowych wyzwań zarówno dla instytucji finansowych, jak i konsumentów. Nadmierne zadłużenie może prowadzić do poważnych konsekwencji społecznych i ekonomicznych: od utraty płynności finansowej po wykluczenie społeczne – mówi Paweł Szarkowski, prezes BIG InfoMonitor.
Jak dodaje Szarkowski, świadome podejmowanie zobowiązań finansowych, dostosowane do rzeczywistych możliwości klienta, ma duże znaczenie. Dlatego ważne jest prowadzenie działań prewencyjnych, które podnoszą wiedzę społeczeństwa o odpowiedzialnym planowaniu domowego budżetu, ryzykach związanych z zadłużeniem oraz zasadach bezpiecznego korzystania z usług finansowych.
Przeczytaj także:
- Stacje kontroli pojazdów z długami. Czy podwyżka opłat poprawi sytuację branży?
- W pułapce bezruchu. Jak aktywność fizyczna może się przełożyć na gospodarkę
- Cyfrowa rewolucja w diagnostyce. Polska platforma CancerCenter.AI usprawnia pracę laboratoriów
