Ceny żywności mogą wzrosnąć w tym roku średnio o 8,6 proc. Bez tzw. Tarczy Antyinflacyjnej ten wzrost wynosiłby nawet 10 proc. – oceniają ekonomiści banku Pekao SA.
To właśnie ceny żywności, według ekspertów banku, obok nośników energii mają napędzać wzrost inflacji w tym roku.
„Kluczowym czynnikiem są tutaj gigantyczne podwyżki cen gazu, które dla producentów nawozów rolniczych wyniosły nawet 600 proc. (przypomnijmy, że 90 proc. kosztów produkcji nawozów azotowych stanowi gaz ziemny)” – piszą ekonomiści Pekao w swoim poniedziałkowym raporcie.
Ich zdaniem to znacznie podniesie koszty produkcji w rolnictwie, które następnie będą przerzucane na ceny wyrobów gotowych.
„Tarcza Antyinflacyjna wprowadza obniżkę stawki podatku VAT na żywność z 5 proc. do 0 proc. oraz na nawozy z 8 proc. do 0 proc. od lutego do lipca. Według naszych prognoz, bez działania Tarczy żywność podrożałaby w 2022 r. średniorocznie o ponad 10 proc. Przy działaniu Tarcz do lipca, tak jak obecnie jest to przewidziane, inflacja żywności spada do 8,6 proc.” – oceniają.
Od 1 lutego stawki VAT na wybrane towary mają zostać obniżone. Dotyczy to paliw i gazu, ale też żywności i nawozów sztucznych. Obniżkę rząd wprowadza na pół roku.
Obniżkę cen na półkach o malejący VAT deklarują już niektóre duże sieci handlowe, jak Lidl i Kaufland. Ale nawet jeśli do tego dojdzie, to nie musi oznaczać dużych spadków. O ostatecznej wysokości cen zdecydują producenci żywności, a w ich przypadku koszty produkcji właśnie gwałtownie rosną ze względu na drożejące artykuły rolne. Więcej pisaliśmy o tym tutaj.
Ekonomiści Pekao SA zwracają poza tym uwagę, że w przypadku obniżek stawek podatku VAT przełożenie na ceny nie zawsze jest pełne. Być może część sprzedawców zechce wykorzystać obniżkę podatków do zwiększenia swoich marż.
„(…)Nie dostrzegamy jednak, aby sprzedawcy byli szczególnie zmotywowani do odbudowywania marż. Wręcz przeciwnie, rentowność w większości rozważanych sektorów jest na tle historycznym wysoka i dotyczyło to zarówno sprzedawców, jak i wytwórców” – piszą w swoim raporcie.