Ponad połowa młodych obywateli Ukrainy przebywających w Polsce znajduje się poza krajowym systemem edukacji. Duża część ukraińskich uczniów i uczennic nie radzi sobie w polskich szkołach średnich. Jednocześnie liczba oddziałów przygotowawczych systematycznie maleje, a te, które są, działają w szkołach podstawowych.
Jak wynika z najnowszego raportu Centrum Edukacji Obywatelskiej, w Polsce mieszka 342 tys. ukraińskich dzieci w wieku szkolnym. Jednak tylko 185 tys. z nich uczy się w miejscowych szkołach. To oznacza, że poza naszym systemem edukacji znajduje się 157 tys. dzieci z Ukrainy. Część z nich, przynajmniej formalnie, realizuje obowiązek szkolny w ramach ukraińskiej edukacji zdalnej. Brakuje jednak danych, które pozwoliłyby oszacować skalę zjawiska.
– Ponad 53 proc. dzieci uchodźczych w wieku szkolnym (urodzonych w latach 2005-2016) zarejestrowanych w Polsce znajduje się poza polskim systemem edukacji. Poza polskim systemem edukacji znajduje się co najmniej 112,8 tys. dzieci w wieku szkoły podstawowej oraz 43,6 tys. młodzieży w wieku szkoły średniej – alarmują eksperci.
Ogółem, najmniej ukraińskich uczniów chodzi do szkół w woj. podkarpackim (34 proc.). Odsetek ten najwyższy jest z kolei w woj. kujawsko-pomorskim i wynosi 55 proc. Poniższa grafika pokazuje, jak wygląda to w całym kraju.
Wśród dzieci w wieku podstawówkowym odsetek uczniów w i poza polskim systemem edukacji utrzymuje się na podobnym poziomie. Natomiast jeszcze bardziej niepokojące jest to, że ponad połowa uczniów uchodźczych, którzy w zeszłym roku uczyli się w III klasie liceum, nie kontynuuje nauki w klasie IV. Jednocześnie liczba osób w tej grupie wiekowej (roczniki 2005, 2006 i 2007) zarejestrowanych w Polsce, zwiększyła się z 66 tys. do 72 tys.
– Duża część uczniów i uczennic z Ukrainy nie radzi sobie w szkołach średnich. Polski system wypycha w próżnię od 20 do 50 proc. uczennic i uczniów zależnie od rocznika – wskazuje Centrum Edukacji Obywatelskiej.
Dlaczego tak się dzieje? Zdaniem ekspertów przyczyną niekontynuowania nauki w kolejnej klasie może być wyjazd z Polski, brak promocji do kolejnej klasy, ale też decyzja o rezygnacji z dalszego kształcenia przy jednoczesnym pozostaniu w Polsce.
Za mało oddziałów przygotowawczych
CEO uważa, że jeśli na poważnie myślimy o włączeniu do polskiego systemu edukacji wszystkich uczniów z Ukrainy, powinniśmy wrócić do oddziałów przygotowawczych i lepiej przygotować nauczycieli do uczenia w nich.
Obecnie tylko 3 proc. uczniów uchodźczych uczy się w oddziałach przygotowawczych, a pozostałe 97 proc. uczy się w „zwykłych” klasach. Zdecydowana większość oddziałów przygotowawczych działa w szkołach podstawowych.
Do tego liczba oddziałów przygotowawczych systematycznie maleje. Zostało tylko 12 proc. spośród oddziałów przygotowawczych utworzonych w 2022 roku. Obecnie w 85 proc. powiatów w Polsce nie ma ani jednego takiego miejsca.
Konieczna jest integracja edukacyjna
Dlatego Centrum Edukacji Obywatelskiej wskazuje na potrzebę podjęcia skoordynowanych działań wspierających integrację edukacyjną. I tu cele są dwa.
Po pierwsze, należy wprowadzić wszystkich uczniów ukraińskich do polskiego systemu edukacji. – Jako społeczeństwo nie możemy sobie pozwolić na pozostawanie 150 tys. młodych ludzi w edukacyjnej próżni – podkreślają eksperci.
Bądź na bieżąco z najważniejszymi informacjami subskrybując nasz codzienny newsletter 300Sekund! Obserwuj nas również w Wiadomościach Google.
Po drugie trzeba wesprzeć szkoły, które przyjmują uchodźców z Ukrainy.
– Szacujemy, że nawet 75 proc. nauczycieli może uczyć przynajmniej w jednej w klasie, w której są uczniowie ukraińscy. Wszyscy ci nauczyciele powinni zdobyć podstawowe kompetencje w zakresie pracy z takimi uczniami, a my jako społeczeństwo powinniśmy ich wesprzeć. Jest to szczególnie istotne także dlatego, że badania ICCS 2022 pokazują, że polscy nauczyciele są dość krytycznie nastawieni do różnorodności i uznają ją za wyzwanie – podsumowuje Centrum Edukacji Obywatelskiej.
To też może Cię zainteresować:
- Nie tylko prace domowe i podwyżki płac. Polska szkoła potrzebuje znacznie głębszych zmian [WYWIAD]
- Psycholog potrzebny od zaraz. Tylu nauczycieli-specjalistów brakuje w polskich szkołach
- Zainteresowanie Ukrainą słabnie, ale kapitulacja Kijowa to absurdalny scenariusz [WYWIAD]
- Ukraina zwiększy limity zakupu ziemi uprawnej i dopuści firmy do obrotu. Rolnicy protestują
