Bez świadczenia 500 plus Prawo i Sprawiedliwość utraciłoby większość w parlamencie po wyborach w 2019 r. – wynika z najnowszych analiz think tanku Instytut Badań Strukturalnych.
Autorzy nowego artykułu IBS Fundacji Naukowej analizują wpływ wprowadzenia programu Rodzina 500+ na wyniki wyborów. Ich zdaniem, program socjalny 500 plus był dla Prawa i Sprawiedliwości gwarantem większości w parlamencie po wyborach w 2019 roku.
Jak wskazują autorzy badania – Michał Brzeziński, Jan Gromadzki i Katarzyna Sałach – wzrost poparcia dla PiS w latach 2011-2019 był silnie skorelowany z kwotą środków otrzymywanych w ramach programu Rodzina 500 plus. Taka zależność nie występowała według nich w przypadku wcześniejszych wyborów.
Autorzy pokazują, że zależność ma charakter przyczynowy: dzięki wprowadzeniu świadczenia odsetek osób uprawnionych do głosowania wybierających PiS wzrósł o 2.7 p.p. między 2011 a 2019 rokiem. Była to niemal jedna piąta wzrostu poparcia dla PiS w tym okresie.
– Nasze wyniki pokazują, że sama obietnica wprowadzenia świadczenia wychowawczego (w roku 2014 i w kampanii wyborczej 2015) nie spowodowała istotnego wzrostu poparcia dla PiS w wyborach parlamentarnych w roku 2015. Dopiero faktyczne spełnienie tej obietnicy począwszy od roku 2016 doprowadziło do wzrostu sympatii dla PiS w wyborach parlamentarnych w roku 2019 – piszą naukowcy.
Jak dodają, wzrost poparcia dla PiS zrealizował się głównie poprzez zachęcenie do głosowania osób, które w ogóle nie brały udziału w wyborach przed wprowadzeniem świadczenia wychowawczego.
– Pozytywny wpływ świadczenia wychowawczego na poparcie dla PiS był największy na wsiach, a najmniejszy w dużych miastach. Podobnie silniejsze efekty wystąpiły w biedniejszych gminach oraz gminach, gdzie populacja charakteryzuje się relatywnie niskim poziomem wykształcenia. Może to oznaczać, że program „Rodzina 500+” wpłynął na wyniki wyborów w 2019 r. głównie przez poprawę sytuacji finansowej rodzin – w biedniejszych gminach poprawa ta była większa i stąd efekt wyborczy jest silniejszy – piszą w badaniu IBS.
Michał Brzeziński, Jan Gromadzki i Katarzyna Sałach wskazują, że ich wyniki sugerują, że mechanizmem wyjaśniającym, dlaczego świadczenie wychowawcze zwiększyło poparcie w wyborach dla PiS jest nie tylko instrumentalny klientelizm (czyli poparcie wyborcze udzielone wyłącznie w zamian za korzyści finansowe), ale poczucie wdzięczności za pomoc finansową lub głębsza identyfikacja z partią, która zwiększyła dochody znacznej części gospodarstw domowych.
– Dzięki wprowadzeniu programu „Rodzina 500+” PiS uzyskał od 500 tys. do 700 tys. dodatkowych głosów w wyborach do Sejmu w 2019 r. Gdyby PiS nie wprowadził świadczenia wychowawczego, objąłby 225-227 mandatów w Sejmie i musiał szukać partnerów koalicyjnych w parlamencie – konkludują autorzy.
Fundacja Naukowa Instytut Badań Strukturalnych została założona w 2006 roku przez grupę młodych ekonomistów związanych ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie. Obecnie zespół Instytutu tworzy 20 osób z doświadczeniem akademickim, doświadczeniem w sektorze pozarządowym, instytucjach publicznych i konsultingu. Od początku istnienia koncentrujemy się na rzetelnym badaniu rzeczywistości. Think tank określa się jako niezależna i apolityczna fundacja naukowa.
Polecamy także:
- Bez 500+ nierówności w Polsce są takie, jak w Nigerii. Jak interpretować nowy raport? [WYWIAD]
- 6 mln Polaków żyje w regionach poważnie opóźnionych rozwojowo. Wywiad z prof. Przemysławem Śleszyńskim z PAN
- Dziedziczenie pracy: 70% synów najbogatszych Kanadyjczyków pracowało w tej samej firmie, co ojcowie
- Polska jak blok o 100 mieszkaniach – w ośmiu nie ma łazienki, w pięciu skrajne ubóstwo. To obraz z nowego „Raportu o biedzie”
