Czego najbardziej boją się Polacy w sieci? Phishing na podium

Blisko dwie trzecie Polaków czuje się bezpiecznie w internecie – to o 7 punktów procentowych więcej niż rok wcześniej. Jednocześnie nie maleje świadomość zagrożeń. Phishing, kradzież tożsamości i dezinformacja to najczęściej wskazywane niebezpieczeństwa w sieci.

Phishing wciąż największym zagrożeniem

Warszawski Instytut Bankowości we współpracy ze Związkiem Banków Polskich przygotował raport „Postawy Polaków wobec cyberbezpieczeństwa”. Wynika z niego, że aż 88 proc. badanych obawia się phishingu, czyli prób wyłudzenia danych osobowych lub pieniędzy. 38 proc. ankietowanych wskazuje na kradzież tożsamości, a 32 proc. – na fake newsy i dezinformację.

– Cyfrowe bezpieczeństwo zaczyna się od nas samych. Phishing, kradzież tożsamości czy dezinformacja nie są abstrakcją – to realne zagrożenia, które każdego dnia dotykają Polaków. Dlatego musimy działać szybciej niż ci, którzy chcą nas oszukać. Państwo buduje systemy ochrony i inwestuje w edukację, ale żadne rozwiązanie nie zastąpi zdrowego rozsądku i czujności każdego użytkownika internetu – mówi wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

Dezinformacja i fałszywe treści wciąż dużym wyzwaniem

Raport wskazuje, że choć Polacy są coraz bardziej świadomi zagrożeń, wielu wciąż nie potrafi skutecznie rozpoznawać fałszywych informacji. Jedynie 43 proc. respondentów deklaruje, że sprawdza wiarygodność informacji przeczytanych w internecie, a 17 proc. zgłasza fałszywe treści. Zaledwie co czwarty użytkownik sieci nie udostępnia niesprawdzonych materiałów.

Rozwój narzędzi sztucznej inteligencji powoduje, że coraz trudniej odróżnić prawdę od manipulacji. 28 proc. badanych postrzega AI jako szansę dla ludzi, ale połowa społeczeństwa nadal podchodzi do niej z dystansem. Co drugi ankietowany uważa, że potrafi rozpoznać tzw. deep fake, choć faktyczną sprawność w tym zakresie deklaruje tylko 17 proc.

Banki i instytucje publiczne – strażnicy cyberbezpieczeństwa

Z badania wynika, że 40 proc. Polaków uznaje banki za najbardziej zaawansowaną branżę w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Kolejne miejsca zajmują policja (25 proc.), firmy technologiczne (24 proc.) i wojsko (21 proc.). Blisko 29 proc. respondentów uważa, że odpowiedzialność za ochronę w sieci powinna być współdzielona między państwo, banki, instytucje finansowe i użytkowników.

– Cyberbezpieczeństwo to dziś wspólna odpowiedzialność – banków, instytucji publicznych i każdego użytkownika sieci. Dlatego tak ważne jest, byśmy nieustannie podnosili swoją świadomość w zakresie zagrożeń oraz reagowali na każdą próbę wyłudzenia danych – mówi dr Tadeusz Białek, prezes Związku Banków Polskich (ZBP)

Dlatego ZBP od lat prowadzi działania edukacyjne, by nauczyć klientów rozpoznawać phishing, spoofing czy vishing. Wiedza i czujność stanowią pierwszą linię obrony przed cyberprzestępcami. Wyniki tegorocznego badania potwierdzają rosnącą świadomość społeczeństwa. To nie tylko pozytywny sygnał, ale także zobowiązanie do dalszych działań edukacyjnych, by dobre nawyki i świadomość ryzyka stały się codziennym standardem.

Na co dzień dbamy o hasła, ale wciąż popełniamy błędy

Coraz więcej osób korzysta z biometrii – 56 proc. zabezpiecza telefon odciskiem palca lub skanem twarzy. Jednak tylko co dziesiąty użytkownik używa generatorów haseł, a dwie trzecie tworzy je samodzielnie. 63 proc. badanych deklaruje, że nie udostępnia nikomu swoich danych, 62 proc. nie otwiera załączników od nieznanych nadawców, ale zaledwie 45 proc. stosuje dwuskładnikowe uwierzytelnianie.

Tylko 29 proc. Polaków unika logowania do stron wymagających podania loginu i hasła w publicznych sieciach Wi-Fi, np. w kawiarniach czy na lotniskach. Wciąż niewielu internautów weryfikuje tożsamość rozmówców, którzy podają się za pracowników banku – taką ostrożność deklaruje 31 proc.

Edukacja cyfrowa od najmłodszych lat

Trzech na dziesięciu dorosłych Polaków uważa, że dobrze zna się na cyberbezpieczeństwie, a 49 proc. ma jedynie orientacyjną wiedzę. Zdaniem ekspertów konieczne są działania systemowe, które podniosą poziom edukacji i uświadomią, jak ważne jest bezpieczne korzystanie z technologii.

– Właściwe postawy i bezpieczne zachowania w cyberświecie to kluczowe kompetencje XXI wieku. Naszym zdaniem powinniśmy rozważyć włączenie tych zagadnień w proces edukacji formalnej od najmłodszych lat i jako Fundacja jesteśmy gotowi wspierać w tym zakresie administrację i szkoły – powiedział Michał Polak, wiceprezes Warszawskiego Instytutu Bankowości.

Co trzeci badany popiera pomysł obowiązkowych zajęć z edukacji cyfrowej w szkołach, a 29 proc. uważa, że dzieci należy chronić poprzez blokady niewłaściwych treści. Dla 28 proc. respondentów kluczowa jest rola rodziców w nauce równowagi między światem online i offline.

Badanie „Postawy Polaków wobec cyberbezpieczeństwa 2025” przeprowadziło SW Research we wrześniu 2025 roku metodą CAWI na próbie 1008 dorosłych internautów. Projekt realizowano w ramach inicjatywy „Bezpieczeństwo w Cyberprzestrzeni”, prowadzonej przez Warszawski Instytut Bankowości od 2017 roku.

Przeczytaj także: