Dla wielu seniorów każdy poranek zaczyna się tak samo. Od wstania, rozruchu, nalania kubka kawy czy herbaty. Ich życie to cztery ściany, a jedyny kontakt ze światem stanowi ekran telewizora. Taki pesymistyczny obraz wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Stowarzyszenia mali bracia Ubogich.
Stowarzyszenia mali bracia Ubogich sprawdziło, jak funkcjonują polscy seniorzy. Okazuje się, że 26 proc. z nich czuje się osamotnionych. Część w ogóle nie wychodzi z domu (12 proc.). Zdecydowana większość osób osamotnionych mieszka w pojedynkę (73 proc.). Najczęściej są to wdowy i wdowcy.
Rutyna odizolowanych seniorów
– Samotność to choroba cywilizacyjna naszych czasów, która dotyka szczególnie osoby starsze i to seniorom najczęściej brakuje bliskiej rodziny, przyjaciół i znajomych, a do tego dotykają ich choroby i niepełnosprawność. Czują się niepotrzebni, zbędni, rośnie w nich poczucie wykluczenia. 61 proc. osób starszych, które mierzą się z samotnością, mówi, że czują się nieważne, a 70 proc. nie ma obok kogoś, komu mogłyby zaufać – wskazuje Joanna Mielczarek, dyrektor Stowarzyszenia mali bracia Ubogich
Społeczniczka wskazuje, że dla takich seniorów każdy poranek zaczyna się tak samo. Od wstania, rozruchu, nalania kubka kawy czy herbaty. Ich życie to cztery ściany, a jedyny kontakt ze światem stanowi ekran telewizora.
Zobacz też: Od kwietnia emerytury będą niższe. ZUS ma nowe narzędzie do ich wyliczania
– Ta sytuacja wymaga koniecznej intensyfikacji i zwiększenia skuteczności polityki senioralnej w Polsce. Pokazuje, że to co robimy, jako samorządy i organizacje pozarządowe, jest cały czas niewystarczające. Osoby samotne znacznie częściej borykają się z problemami zdrowotnymi, brakiem poczucia bezpieczeństwa i utratą samodzielności. A to, jak wiadomo powoduje konieczność pobytu w szpitalu, DPS czy ZOL, co jest olbrzymim obciążeniem moralnym i ekonomicznym dla Państwa i samorządów – podkreśla Łukasz Salwarowski, prezes Stowarzyszenia MANKO.
Jednocześnie tylko niewielki procent osamotnionych starszych osób korzysta z klubów seniora. Dlaczego tak się dzieje? Osoby starsze tłumaczą, że nie mają możliwości opuszczenia mieszkania, a 7 proc. z nich boi się, że podczas wyjścia z domu coś im się stanie.
Konsekwencje samotności
Samotni seniorzy znacznie częściej borykają się z sytuacjami kryzysowymi, takimi jak: problemy zdrowotne, utrata bliskich, izolacja, utrata samodzielności, poczucie bycia niepotrzebnym czy brak poczucia bezpieczeństwa. Osamotnieni, rzadziej niż osoby, które samotność odczuwają w niewielkim stopniu, podejmują kroki służące zmniejszeniu poczucia osamotnienia.
Najpopularniejszą formą radzenia sobie z samotnością jest odpoczynek bierny (oglądanie telewizji, słuchanie radia, ewentualnie czytanie) – deklaruje tak ponad 3/4 badanych, którym zdarza się odczuwać samotność w jakimkolwiek stopniu. Natomiast kontakty z innymi ludźmi, czy wyjścia z domu, osoby samotne wskazywały znacznie rzadziej jako środki zaradcze. Rzadziej też przyznawały, że w osamotnieniu może pomóc zmiana nastawienia, czyli pogoda ducha.
Chcesz być na bieżąco? Subskrybuj 300Sekund, nasz codzienny newsletter!
Społecznicy wskazują, że generalnie osoby często odczuwające samotność, znacznie rzadziej prezentują pozytywne nastawienie do świata, a istotnie więcej wśród nich jest pesymistów, którzy postrzegają świat jako nieprzyjazne miejsce. Osoby samotne przykładają też znacznie mniejszą wagę do tego, by być zadowolonym z życia.
– Już dziś wiele najstarszych osób żyje samotnie, a tzw. singularyzacja starości może postępować wraz z kurczeniem się rodzin, migracjami młodszych pokoleń, nie wchodzeniem w stałe związki czy ich rozpadem także na wcześniejszych etapach życia, co również zwiększa ryzyko samotności na stare lata. To, co zatem płynie z dzisiejszych opracowań na temat samotności seniorów, można czytać także w kontekście nasilających się wyzwań na kolejne lata i dekady – podsumowuje Rafał Bakalarczyk, adiunkt w Instytucie Pracy i Spraw Socjalnych, członek Komisji ekspertów ds. osób starszych przy Rzeczniku Praw Obywatelskich.
Polecamy również:
- Seniorzy drżą o finanse. Średnio mają 17 tys. zł długów
- Seniorzy myślą inaczej o domach opieki. System musi za tym nadążyć
- Tyle wynosi 13. i 14. emerytura. Ruszają wypłaty w 2023 roku. Kto otrzyma świadczenie? [EXPLAINER]
- Sposoby oszczędzania na emeryturę. ZUS liderem, PPK na szarym końcu
