Z najnowszego raportu ADP Research „People at Work 2025” wynika, że codzienny stres zawodowy doświadcza dziś tylko 7,5 proc. pracowników. To spadek o połowę w porównaniu do roku 2023. Jednak pozytywne trendy nie obejmują wszystkich. Kobiety w Polsce nadal znacznie częściej zmagają się z przewlekłym stresem niż mężczyźni.
Stres zawodowy w odwrocie – ale nie dla każdej grupy
Jeszcze w 2021 roku codzienny stres deklarowało 19 proc. zatrudnionych. Obecnie to zaledwie 7,5 proc. Na tle świata Polska wypada relatywnie dobrze. Tylko 9 proc. polskich pracowników odczuwa codzienną presję w pracy, podczas gdy w Japonii jest to 14 proc., a we Francji 11 proc. Najniższy poziom stresu odnotowano w RPA i Chinach – po 3 proc.
Mimo ogólnego spadku, kobiety w Polsce częściej zmagają się ze stresem niż mężczyźni – odpowiednio 12 proc. wobec 7 proc. Różnice występują też między grupami wiekowymi: najmłodsi (19–27 lat) stresują się najrzadziej (5 proc.), a osoby powyżej 55. roku życia – najczęściej (12 proc.).
Stres może rozwijać lub wypalać
ADP Research rozróżnia dwa typy stresu: pozytywny (mobilizujący) i negatywny (przytłaczający). Ten pierwszy może zwiększać produktywność, drugi – prowadzi do spadku efektywności i pogorszenia samopoczucia. Jak pokazuje badanie, osoby doświadczające stresu codziennie znacznie częściej czują się przeciążone.
Tylko 7 proc. z tej grupy uważa, że stres ich rozwija, natomiast 32 proc. przyznaje, że jest on przytłaczający. Z kolei wśród pracowników, którzy stresu doświadczają rzadziej (maksymalnie raz w tygodniu), aż 34 proc. deklaruje, że dobrze sobie z nim radzi, a tylko 11 proc. czuje się przeciążonych.
W skali globalnej najlepsze wskaźniki dotyczące mobilizującego stresu mają Egipt (41 proc.) i Chiny (40 proc.). Najgorzej pod tym względem wypada Korea Południowa (15 proc.). Polska z wynikiem 32 proc. plasuje się powyżej średniej europejskiej. Jednak w porównaniu z rokiem 2024 odsetek ten spadł o 6 punktów proc.
Presja i ocena zwiększają poziom stresu
Jednym z czynników nasilających negatywne skutki stresu jest poczucie bycia ocenianym. Według badania 32 proc. pracowników czuje się krytykowanych za korzystanie z elastycznych form pracy. W Polsce ten odsetek wynosi aż 41 proc., co jest wynikiem znacznie powyżej średniej globalnej.
– Pracownicy, którzy czują się oceniani lub monitorowani, znacznie rzadziej deklarują, że rozwijają się zawodowo. Brak zaufania i ograniczona autonomia mogą pogłębiać stres i prowadzić do wypalenia – mówi Nela Richardson, główna ekonomistka ADP.
Wśród krajów, gdzie presja ocen i kontroli jest największa, są Indie (67 proc.) i Tajlandia (58 proc.). Najrzadziej pracownicy czują się oceniani w Szwecji (23 proc.) i Polsce (29 proc. w kontekście ogólnego nadzoru).
Zaufanie i autonomia leczą stres
Raport wskazuje, że sam spadek poziomu stresu nie wystarczy, by zwiększyć satysfakcję i produktywność. Kluczowe są również relacje oparte na zaufaniu, elastyczność pracy i realny wpływ pracownika na sposób wykonywania zadań. Pracodawcy, którzy chcą zatrzymać talenty, powinni tworzyć środowisko wspierające, a nie kontrolujące.
– Pracownicy przeciążeni i zestresowani są mniej wydajni i częściej rozglądają się za inną pracą. Tymczasem ci, którzy dobrze funkcjonują ze stresem, rzadziej myślą o zmianie pracy – dodaje Richardson.
Zgodnie z danymi ADP, inwestowanie w dobre praktyki HR i budowanie kultury opartej na zaufaniu przynosi korzyści nie tylko pracownikom, ale i całej organizacji.
Polecamy również:
- Praca sezonowa nie zna sezonu. Firmy coraz częściej zatrzymują pracowników na dłużej
- Częste zmiany pracy oznaczają skoczka czy stratega? To zależy od narracji
- Cisza to nowy luksus. Strefy relaksu zyskują na znaczeniu w przestrzeni biurowej
- Polacy o pracy: to nie pasja, tylko źródło stresu. Oto powody frustracji u pracowników [GRAFIKA]
