Kto bogatemu zabroni, czyli wszystko, co trzeba wiedzieć o piłkarskich Mistrzostwach Świata w Katarze
Tekst: Emilia Derewienko, Emilia Siedlaczek, Adrian Cibicki
Grafiki: Adrian Cibicki
19 listopada 2022
Mistrzostwa Świata w Katarze to najdroższy mundial w historii FIFA. I zapewne najbardziej kontrowersyjny. Termin w jakim odbędą się rozgrywki też jest nietypowy. Za to punkt stały to faworyci do tytułu i niewielkie – jak zwykle – szanse reprezentacji Polski na sukces w tym turnieju.
Przybliżmy nieco miejsce, gdzie już w niedzielę zabrzmi pierwszy gwizdek na meczu otwarcia, a we wtorek swój pierwszy mecz rozegra reprezentacja Polski.
Katar jest państwem niewielkim, wielkości mniej więcej województwa świętokrzyskiego. Liczy niecałe 3 mln mieszkańców. Ale za to zajmuje ósme miejsce na świecie pod względem PKB per capita. Przeciętny majątek przypadający na obywatela to 68,5 tysiąca dolarów. Stolica Kataru to Ad-Dauha.
W kraju panuje monarchia absolutna z władcą emirem, a religią dominującą jest islam. Waluta: katarski rial, wart obecnie około 1,25-1,30 zł. I to absolutne minimum, które trzeba wiedzieć o organizatorze tegorocznych piłkarskich Mistrzostw Świata.
Fot. Drop of Light / Shutterstock.com
Wiele rzeczy na tym mundialu wydarzy się po raz pierwszy. Po raz pierwszy rozgrywki odbywają się o tej porze roku ze względu na tropikalny klimat, jaki panuje w Katarze. Pierwszy raz mundial organizuje kraj arabski. I po raz pierwszy – na Bliskim Wschodzie.
Gdy w niedzielę 20 listopada piłkarze Kataru i Ekwadoru wybiegną na murawę stadionu Al Bayt, rozpoczną się też najdroższe piłkarskie Mistrzostwa Świata w historii. I najbardziej kontrowersyjne.
Kontrowersyjne mistrzostwa
Mundial FIFA 2022 od początku budzi duże emocje, niekoniecznie sportowe. Sam wybór Kataru na organizatora nastąpił w atmosferze skandalu. Kraj ten ma duży problem z przestrzeganiem praw człowieka, co międzynarodowej federacji piłkarskiej wytykano od razu, już w 2010 roku, gdy tylko podjęła swoją decyzję.
Najpoważniejszy zarzut: to turniej zbudowany na ludzkiej krzywdzie. I to dosłownie. Jak pisał The Guardian, w latach 2010-2020 w Katarze zmarło 6,5 tys. imigrantów z ubogich krajów. Wielu z nich pracowało przy budowie stadionów, a warunki ich pracy ocierały się o pracę przymusową. Katarskie prawo zezwala na przykład na zarekwirowanie paszportów przez pracodawcę w zamian za pracę i wizę. Dodatkowo pracownicy nie mieli zapewnionych odpowiednich warunków, pracowali w upale, bez zabezpieczeń na wysokościach. Wypłaty były wstrzymywane na kilka miesięcy.
Przeciwny organizacji mundialu w Katarze był duży biznes (np. koncern piwny BrewDog). Głośnym echem odbiło się zachowanie koncernu Hummel, który ubiera reprezentację Danii. Specjalnie na mistrzostwa firma zaprojektowała nowe logo w, jak sama to określiła, żałobnej stylistyce.
Rekordowo kosztowna impreza
Katarczycy przeznaczyli na przygotowanie mistrzostw zawrotną kwotę 229 miliardów dolarów. Zbudowano siedem nowych stadionów piłkarskich oraz system metra, który miał połączyć ze stadionami także nowo wybudowane lotnisko międzynarodowe, obiekty rekreacyjne i hotele. To zresztą część większej inwestycji pod nazwą Qatar National Vision 2030.
Dla porównania Rosja na organizację mundialu w 2018 roku wydała „jedynie” niespełna 12 miliardów dolarów.
Według szacunków Forbesa, przychody z mundialu mają wynieść około 17 mld dolarów, jednak benefity, których oczekuje Katar, są niekomercyjne. Chodzi przede wszystkim o poprawę wizerunku, który z wymienionych wcześniej przyczyn – mówiąc oględnie – nie jest najlepszy.
Gdzie odbędą się mecze
Drugim pod względem pojemności jest stadion Al Bayt (60 tys. kibiców, 770 mln dolarów). Po 40 tys. osób zmieszczą stadiony Ahmad bin Ali, Al Janoub, Al Thumama (342 mln), Education City Stadium, Khalifa International Stadium oraz Stadium 974.
Wszystkie stadiony znajdują się w odległości do 35 km od stolicy, a łączny koszt ich budowy to 6,5 mld dolarów.
Wiele projektów architektonicznych stadionów nawiązuje do historii, kultury oraz środowiska Kataru. Imponujący jest stadion Lusail, który przypomina pozłacaną misę czy stadion Al Bayt, mający swoje korzenie w nomadzkiej przeszłości mieszkańców Bliskiego Wschodu.
Co więcej, Katarczycy podczas projektowania i budowy stadionów wzięli pod uwagę to, że obiekty mogą i powinny spełniać też inne funkcje. Nie wszystkie wybudowane stadiony będą później potrzebne, dlatego dostaną nowe życie. Wspomniany Lusail Stadium stanie się przestrzenią społeczną.
Education City Stadium przekształci się w miejsce rekreacji dla lokalnej społeczności i naukowców. Na pozostałych trzech stadionach nadal będą odbywać się mecze.
Kto wygra turniej?
Jak przed każdym dużym turniejem, tak i teraz bukmacherzy, eksperci oraz kibicie próbują przewidzieć wyniki spotkań. Portal piłkarski Transfermarkt zebrał to wszystko razem i na jego danych się opieramy.
Największe szanse na wygraną daje trzem reprezentacjom: Francji, Argentyny lub Brazylii. Na ile te notowania się sprawdzą, przekonamy się 18 grudnia – wtedy właśnie odbędzie się rozstrzygający, finałowy mecz tych mistrzostw.
Za to wyjście z grupy jest w naszym zasięgu. Konkretnie po dwóch możliwych wygranych z Meksykiem i Arabią Saudyjską, ale i porażce z Argentyną. W tym wariancie zostaniemy na drugim miejscu w grupie, co pozwoli naszej reprezentacji zagrać w fazie pucharowej mundialu.
Kto zostanie piłkarzem turnieju...
Nie tylko wyniki drużynowe spędzają sen z powiek fanów na całym świecie. Także występy indywidualne są dla bukmacherów idealną sposobnością, żeby zarobić sporo pieniędzy. Jeden spośród reprezentantów może zostać najlepszym piłkarzem turnieju, otrzymując nagrodę Golden Ball.
Jako faworyt do zwycięstwa, typowany przez firmę bukmacherską efortuna, jest Francuz Kylian Mbappé. Stawka na niego wynosi 1 do 10. Dla porównania, szanse najwyżej notowanego Polaka, Roberta Lewandowskiego, to 1 do 55. Czyli, mówiąc wprost, prawdopodobieństwo, że to Lewy zostanie najlepszym graczem mistrzostw jest znacznie mniejsze, niż zwycięstwo gwiazdora reprezentacji Francji w tym rankingu.
...a kto najlepszym strzelcem?
Mundial to także nagrody strzeleckie. Według efortuna.pl największe szanse na zostanie królem strzelców turnieju mają wspomniany wyżej Kylian Mbappé (Francja) lub Harry Kane (Anglia). Stawka na obstawienie ich jako najlepszych snajperów turnieju wynosi 9.00 (czyli jak 1 do 9).
Dla Roberta Lewandowskiego to aż 40.00 (jeden do 40) – co zapewne wynika z tego, ile potencjalnych meczy może rozegrać reprezentacja Polski na tym munidalu.
Ale to wszystko nie musi być prawdą
Mamy na koniec dobrą informację: bukmacherzy nie grają. Pieniądze zresztą też nie. Ani statystyki. Grają piłkarze i może się okazać tak, że ci, na których nikt nie stawia, zrobią wszystkim dużą niespodziankę.
Czcze gadanie? Radzimy sprawdzić, jakie typowania Polska miała na mistrzostwach Europy w 2016 r. Albo czy należała do grona faworytów na olimpiadzie w Barcelonie w 1992 r. Warto też odgrzebać, w jakim stylu zaczęła mundial w Hiszpanii w 1982 r. - a w jakim go skończyła.
Tak, niespodzianki się zdarzają. Choć, trzeba to przyznać, bardzo rzadko.
I oby kolejny mundial pozwolił kibicom skupić się na tym, co w nim najważniejsze – na sporcie i (pozytywnych) emocjach.
Grafiki: Adrian Cibicki
Produkcja i redakcja: Marek Chądzyński
300GOSPODARKA.PL
19 listopada 2022