Jest wstępne porozumienie ws. projektu REPowerEU. Jego zatwierdzenie oznacza 20 mld euro środków na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego państw UE.
Negocjatorzy z Rady UE i Parlamentu Europejskiego osiągnęli wstępne porozumienie w sprawie projektu REPowerEU.
Uzgodniony tekst musi jeszcze zostać zatwierdzony przez Radę i Parlament Europejski. Pakiet rozwiązań zaproponowała w maju tego roku Komisja Europejska.
Jak będzie działać REPowerEU?
REPowerEU to projekt, który ma pomóc w dywersyfikacji dostaw energii oraz zwiększeniu niezależności i bezpieczeństwa Unii Europejskiej w tym zakresie.
– W praktyce państwa członkowskie będą mogły włączyć nowy rozdział o REPowerEU do krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, przygotowywanych w ramach Next Generation EU. Dzięki temu można będzie sfinansować kluczowe inwestycje i reformy pomagające osiągnąć cele REPowerEU – podaje administracja UE.
Wśród głównych celów programu znajdzie się zwiększanie odporności, bezpieczeństwa i trwałości systemu energetycznego Unii. Ma być to osiągnięte dzięki ograniczeniu zależności od paliw kopalnych i dywersyfikacji dostaw energii na szczeblu UE.
Będzie to możliwe m.in. dzięki zwiększaniu wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz podnoszeniu efektywności energetycznej i zdolności magazynowania energii.
W rozdziałach o REPowerEU włączonych do krajowych planów odbudowy państwa członkowskie powinny przedstawić nowe reformy i inwestycje. Zakres tych rozdziałów ma obejmować:
- zwiększanie efektywności energetycznej budynków i krytycznej infrastruktury energetycznej,
- dekarbonizację przemysłu,
- zwiększanie produkcji i wykorzystania zrównoważonego biometanu oraz ekologicznego lub odnawialnego wodoru,
- zwiększenie udziału i przyspieszenie upowszechniania energii odnawialnej,
- poprawę infrastruktury i instalacji energetycznych, aby zaspokoić najpilniejsze potrzeby w zakresie bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego,
- infrastrukturę naftową i instalacje naftowe niezbędne do zaspokojenia najpilniejszych potrzeb w zakresie bezpieczeństwa dostaw,
- zwalczanie ubóstwa energetycznego,
- zachęcanie do zmniejszenia zapotrzebowania na energię,
- likwidowanie wewnętrznych i transgranicznych wąskich gardeł w zakresie przesyłu i dystrybucji energii,
- wspieranie magazynowania energii,
- przyspieszenie integracji odnawialnych źródeł energii,
- wspieranie bezemisyjnego transportu i jego infrastruktury, w tym kolei.
Źrodła finansowania
REPowerEU będzie się wiązać z łącznie 20 mld euro finansowania na te cele. Negocjatorzy uzgodnili, że środki będą pochodzić z dwóch źródeł. Źródła te to specjalny fundusz innowacyjny (60 proc.) i płatności zaliczkowe ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 (40 proc.).
Przewidziano dodatkowe zachęty dla państw członkowskich do występowania o wsparcie w formie pożyczki. Państwa będą mogły dokonywać dobrowolnych przesunięć z tzw. pobrexitowej rezerwy dostosowawczej, która powstała po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE.
Państwa członkowskie, które mają niewydane środki z Funduszu Spójności, będą mogły je wykorzystać do wsparcia MŚP i gospodarstw domowych w trudnej sytuacji, szczególnie dotkniętych wzrostem cen energii.
Oprac. Kamila Wajszczuk
Czytaj także:
- Środki z KPO coraz bliżej. Premier spotkał się z opozycją przed wyjazdem do Brukseli
- Bliżej granicznego podatku węglowego w UE. Jest wstępne porozumienie
- „Za mało, zbyt późno”. Sprawdzamy, co o strategii REPowerEU mówią eksperci
- Kryzys w przemyśle. Ceny energii kluczowe dla przyszłości małych firm
- Wychodzenie z kryzysu energetycznego działaniem proklimatycznym. Forum Energii proponuje 11 kroków