Sprzedaż pomp ciepła w Polsce spadła w 2023 roku z bardzo wysokiego poziomu notowanego rok wcześniej. W 2024 roku rynek może odnotować niewielki wzrost, ale potrzebne będą zmiany dotyczące taryf i wdrożenie unijnych regulacji.
Dane na temat rynku pomp ciepła przedstawiła branżowa organizacja PORT PC. Jej statystyki pokazują, że w 2023 roku w Polsce sprzedano 124 tys. tych urządzeń w porównaniu z 203 tys. rok wcześniej. To pierwszy spadek rok do roku w dwunastoletniej historii analiz przygotowywanych przez organizację.
Wciąż najwięcej sprzedano pomp typu powietrze-woda do centralnego ogrzewania budynków – 110,8 tys. Spadek sprzedaży w tej grupie produktowej sięgnął 41 proc.
Spadła również – o 30 proc. – liczba sprzedanych pomp ciepła powietrze-woda do przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wzrost sprzedaży odnotowano tylko w przypadku gruntowych pomp ciepła – o 12 proc.
Trudny rok dla branży
PORT PC zwraca uwagę na to, że 2022 rok był czasem wyjątkowo wysokiej sprzedaży. Na popularność pomp ciepła wpłynęły zawirowania na rynku paliw.
– Dotyczyło to zwłaszcza wygodniejszych w instalacji pomp ciepła typu powietrze-woda do ogrzewania budynków, które od 2018 r. zaczęły dominować w sprzedaży pomp ciepła w Polsce, stanowiąc w 2022 r. aż 92 proc. całego jej wolumenu. Jednak w kolejnym, 2023 r. ogromne zainteresowanie pompami ciepła tego typu wyraźnie osłabło i sprzedano ich mniej o 41 proc. niż w 2022 r. W efekcie, w zestawieniu rok do roku, ogólny spadek sprzedaży pomp ciepła w Polsce był tak widoczny, pomimo że dla gruntowych pomp ciepła odnotowano wzrost o ponad 12 proc. – czytamy w materiale.
Czytaj też: Możemy poprawić jakość powietrza do końca dekady. Wystarczy egzekwować obecne przepisy
Na decyzje dotyczące zakupu urządzenia grzewczego w 2023 roku wpłynęły wysokie ceny energii elektrycznej. Ceny gazu ziemnego wykorzystywanego do ogrzewania budynków zostały ustawowo zamrożone bez limitów zużycia. Natomiast zamrożenie cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych objęło tylko stosunkowo niski poziom zużycia, nieuwzględniający dodatkowego poboru energii przez pompę ciepła na cele grzewcze, zauważa PORT PC.
Jednocześnie rok 2023 kolejny raz przyniósł spadek liczby rozpoczynanych budów oraz zgłoszeń i pozwoleń na budowę. Skutkiem był spadek zapotrzebowania na urządzenia przeznaczone do ogrzewania budynków jednorodzinnych.
Jaka przyszłość dla pomp ciepła?
Na przyszłość rynku wpłynie postępująca dekarbonizacja energetyki, w efekcie której spadać będą ceny energii, uważa organizacja. Popularność pomp ciepła zwiększy także konieczność wdrożenia nowej dyrektywy UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD). Do 2030 r. wszystkie nowo wznoszone budynki będą musiały spełniać standardy budynków zeroemisyjnych.
Czynnikiem do rozwoju rynku w Polsce będzie też przywrócenie płynności programu dotacyjnego “Czyste Powietrze”. To wszystko może jednak nie wystarczyć, by sprzedaż wzrosła.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Według PORT PC jedną z najbardziej pilnych kwestii dla branży w Polsce jest obecnie wprowadzenie specjalnych taryf energetycznych dla użytkowników pomp ciepła, być może na okres przejściowy.
Duże nadzieje branża wiąże też z wdrożeniem unijnego „Planu działania na rzecz rozpowszechnienia pomp ciepła”. Publikacja tego dokumentu się opóźnia, ale powinna nastąpić jeszcze w tym roku
– Jeśli w tym roku doczekamy się także wprowadzenia wspomnianych wcześniej specjalnych taryf energetycznych, ewentualnie ponownego obniżenia podatku VAT na energię elektryczną do 5 proc. (jak w 2022 r.), to zdaniem PORT PC możliwy jest wzrost sprzedaży pomp ciepła w Polsce w 2024 r., choć nieznaczny – na poziomie 10-20 proc.. Natomiast utrzymanie obecnej sytuacji wskazuje na ryzyko dalszych spadków sprzedaży pomp ciepła w 2024 r. – podsumowano.
Polecamy też:
- „Czyste powietrze” bez pomp ciepła. Minister klimatu obiecuje przywrócić sprawność programu
- Chwilowe turbulencje na rynku pomp ciepła. Ale branża widzi powody do optymizmu
- Pompa ciepła to pułapka wysokich rachunków za prąd. Ekspertka: potrzebna jest specjalna taryfa
- UE mówi „nie” dla pieców gazowych. Najpierw znikną dopłaty do ich instalowania
Krótko mówiąc – bez dotacji, dopłat i specjalnych taryf to się nie opłaca.
A cel długoterminowy jest jasny – utrzymanie domów i mieszkań ma być coraz droższe, tak aby coraz mniej osób było na to stać.