Z jednej strony ceny transakcyjne mieszkań w największych polskich miastach nadal rosły, z drugiej strony zarówno wartość jak i liczba udzielanych kredytów nadal spada. Jednak autorzy najnowszego raportu AMRON-SARFiN podkreślają, że sytuacja na rynku mieszkaniowym normalnieje, a rynek kredytowy się stabilizuje.
Raport AMRON-SARFiN za II kwartał 2024 roku pokazuje zarówno trendy na rynku nieruchomości mieszkaniowych, jak i powiązanym z nim rynkiem kredytowym. Główny wniosek: wzrost cen mieszkań nadal trwa, ale przy jednoczesnym spadku aktywności kredytowej. To może sugerować, że zarówno kupujący, jak i instytucje finansowe z ostrożnością podchodzą do obecnej sytuacji na rynku.
Ile kosztuje metr kwadratowy mieszkania?
Według danych zawartych w raporcie, ceny mieszkań w największych polskich miastach nadal rosły. Największy wzrost odnotowano we Wrocławiu, gdzie ceny wzrosły o 6,5 proc., osiągając poziom 11 659 złotych za metr kwadratowy. W Krakowie, który obecnie jest jednym z najdroższych miast w Polsce, ceny wzrosły o 5,7 proc. do poziomu 13 020 złotych za metr kwadratowy.
Warszawa, tradycyjnie najdroższa na polskim rynku nieruchomości, odnotowała wzrost o dwa i osiem setnych procenta, co oznacza średnią cenę transakcyjną na poziomie 14 278 złotych za metr kwadratowy. W Poznaniu ceny wzrosły o trzy procenty, osiągając poziom 10 102 złotych za metr kwadratowy.
Stabilizacja na rynku najmu
Na rynku najmu sytuacja wydaje się bardziej stabilna. W II kwartale 2024 roku odnotowano jedynie nieznaczne wzrosty stawek czynszu. Najwyższe zanotowano w Krakowie (o 1,5 proc.) i Katowicach (o 1,06 proc.), gdzie średni czynsz najmu wzrósł odpowiednio o 27 złotych i 13 złotych. W Warszawie średni czynsz najmu wyniósł 2 243 złote, co stanowi wzrost o 0,76 proc. w porównaniu do poprzedniego kwartału.
Wrocław był jedynym miastem, w którym odnotowano spadek czynszu – średni czynsz obniżył się tam o 1,76 proc.
Wyhamowanie na rynku kredytów mieszkaniowych
Mimo wzrostów cen mieszkań, rynek kredytów mieszkaniowych wyraźnie wyhamował. Raport AMRON-SARFiN pokazuje, że w II kwartale 2024 roku banki w Polsce zawarły 45 434 umowy kredytowe na łączną kwotę 19,118 miliarda złotych. W porównaniu z I kwartałem 2024 roku oznacza to spadek o 29,56 proc. w liczbie udzielonych kredytów oraz o 28,87 proc. w ich wartości.
Autorzy raportu wskazują na kilka przyczyn tego zjawiska. Wśród nich wymieniają zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów przez banki oraz brak jednoznacznych deklaracji w sprawie nowych programów dopłat do kredytów hipotecznych. Wpływ na rynek kredytów mieszkaniowych miały także decyzje Rady Polityki Pieniężnej o utrzymaniu stóp procentowych NBP na poziomie pięciu i siedemdziesięciu pięciu setnych procenta.
Wzrost średniej wartości kredytu
Mimo spadku liczby i wartości udzielanych kredytów, średnia wartość kredytu mieszkaniowego w II kwartale 2024 roku wzrosła do 423 336 złotych, a więc o 5 951 złotych (1,43 proc.) w porównaniu z poprzednim kwartałem.
Łączne zadłużenie polskich gospodarstw domowych z tytułu kredytów mieszkaniowych na koniec II kwartału 2024 roku wzrosło do 488,306 miliarda złotych, wobec 483,981 miliarda złotych na koniec poprzedniego kwartału. Na dzień 30 czerwca 2024 roku w spłacie pozostawało 2 279 387 kredytów mieszkaniowych.
Sytuacja w sektorze budownictwa mieszkaniowego
Raport AMRON-SARFiN zwraca również uwagę na sytuację w sektorze budownictwa mieszkaniowego. Według danych GUS, w okresie od kwietnia do czerwca rozpoczęto budowę 62 294 mieszkań, co stanowi wzrost o 3,69 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem. Liczba wydanych pozwoleń na budowę również wzrosła, osiągając 73 323, co jest wynikiem o 4,8 proc. wyższym niż w I kwartale 2024 r.
Może to sugerować, że choć kredytów udziela się mniej, to są one na wyższe kwoty, co może być związane z rosnącymi cenami nieruchomości.
Jednocześnie liczba mieszkań oddanych do użytkowania spadła nieznacznie, o dwa i dwanaście setnych procenta, do poziomu 47 260 lokali. Deweloperzy rozpoczęli budowę 38 597 mieszkań, co stanowi spadek o 8,09 proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem, ale jednocześnie oznacza wzrost o 57,28 proc. w porównaniu z analogicznym okresem w 2023 r.
Perspektywy rynku
Mimo ogólnego trendu spadkowego na rynku kredytów mieszkaniowych, najnowszy raport AMRON-SARFiN za II kwartał 2024 roku wskazuje na pewne oznaki stabilizacji. Chociaż liczba udzielonych kredytów nadal spada w porównaniu do poprzednich kwartałów, tempo tego spadku wyraźnie wyhamowało.
– Podtrzymujemy naszą wcześniejszą prognozę wyników akcji kredytowej na rok 2024. Jednak to, jak zachowa się rynek kredytów hipotecznych w drugiej połowie roku 2024, zależy w dużej mierze od tego, czy rząd jednoznacznie i kiedy wypowie się co do realności uruchomienia z początkiem roku 2025 nowego programu wspierania kredytobiorców – komentuje dr Jacek Furga, przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości Związku Banków Polskich.
Spowolnienie tempa spadku na rynku kredytów mieszkaniowych, w połączeniu z rosnącą średnią wartością kredytu, może wskazywać na pewną stabilizację rynku. Jednak, jak podkreślają eksperci, kluczowe dla przyszłości rynku będą decyzje rządu dotyczące ewentualnych nowych programów wsparcia dla kredytobiorców oraz ogólna sytuacja gospodarcza kraju.
oprac. mach
Polecamy także:
- Zaciągamy coraz większe kredyty na zakup mieszkań. Jest nowy raport BIK
- Mieszkaniowy Kredyt #naStart na koalicyjnej agendzie. Tusk: Poszukamy optymalnego rozwiązania
- Umowy kredytowe są zbyt skomplikowane. Trzy czwarte Polaków chce ich uproszczenia
- Duży bank wraca do oprocentowania kredytów na WIBOR. „Jest wciąż obowiązującym wskaźnikiem”