Choć medialny obraz zdominowany jest przez wielkie inwestycje infrastrukturalne, to prawdziwa transformacja energetyczna dzieje się na poziomie samorządów. Gminy, powiaty i małe miejscowości wdrażają tysiące projektów modernizacyjnych, finansowanych m.in. z Krajowego Planu Odbudowy. Jednak – jak alarmują eksperci – czas na realizację zadań jest bardzo ograniczony.
Pieniądze są, ale czas ucieka
W ramach KPO do samorządów trafiły znaczne fundusze na termomodernizację budynków użyteczności publicznej. Dofinansowanie sięga nawet 100 proc. kosztów inwestycji, obejmując m.in. szkoły, urzędy czy przedszkola. Mimo dostępnych środków barierą są procedury i ograniczenia czasowe.
– Projekty tego typu wymagają pełnej dokumentacji, od audytu energetycznego, przez projekt budowlany, po pozwolenia. Sam audyt i projekt to około pół roku pracy. Jeśli dziś gmina nie rozpocznie procesu, może po prostu nie zdążyć go przeprowadzić – mówi dr inż. Łukasz Adrian, kierownik projektów w Multiconsult Polska.
Jak dodaje, przy obecnych terminach, cała procedura projektowo-budowlana i rozliczenie środków muszą zmieścić się w niespełna półtora roku.
Odciążenie lokalnych budżetów
Transformacja energetyczna na poziomie samorządów przynosi wymierne efekty. Audyty energetyczne to pierwszy krok, który umożliwia aplikowanie o środki oraz określa skalę potencjalnych oszczędności.
Zaproponowane modernizacje obejmują m.in. docieplenie budynków, wymianę źródeł ciepła oraz montaż paneli fotowoltaicznych. Jak pokazuje przykład jednej ze szkół w Wielkopolsce, roczne koszty ogrzewania i podgrzewania ciepłej wody użytkowej spadły z 160 do 30 tys. zł po termomodernizacji z pompą ciepła i kotłem gazowym wspomagającym system jedynie w czasie mrozów. Całość inwestycji pokryto z dotacji KPO.
Niewykorzystany potencjał źródeł geotermalnych
Eksperci zwracają też uwagę na możliwości rozwoju geotermii, szczególnie na Podhalu, w centralnej Polsce i na pasie od Łodzi po Szczecin.
– W Polsce mamy warunki, aby zredukować zapotrzebowanie na paliwa kopalne i postawić na źródła odnawialne. Obecnie panujące w Polsce warunki atmosferyczne pozwalają na jeszcze szersze wykorzystanie geotermii w ciepłownictwie. Temperatury panujące przez większą część roku nie wymagają bowiem utrzymywania wysokiej temperatury wody w sieci ciepłowniczej – mówi dr inż. Bogdan Noga, członek zarządu Multiconsult Polska.
Multiconsult Polska realizuje obecnie kilkanaście projektów geotermalnych m.in. w Serocku, Barlinku, Policach i Szczecinie. Dotąd eksperci firmy przeprowadzili ponad 60 projektów poszukiwawczo-rozpoznawczych oraz podobną liczbę wniosków o dofinansowanie dla inwestycji w wody termalne.
Samorządy zapoczątkują lokalne zmiany w energetyce
Choć nie są w centrum zainteresowania opinii publicznej, to właśnie samorządy lokalne stają się fundamentem polskiej transformacji energetycznej. To od ich decyzji i skuteczności działań zależy, czy termomodernizacja budynków i wykorzystanie OZE stanie się rzeczywistością, a nie tylko deklaracją polityczną.
Eksperci Multiconsult Polska przypominają, że możliwości pozyskiwania dofinansowania są nadal szerokie – nie tylko z KPO, ale również z programów NFOŚiGW. Ważne jest szybkie działanie, kompletna dokumentacja i dobra współpraca z doświadczonymi partnerami projektowymi.
Polecamy także:
- OZE rosną w siłę, ale na przeszkodzie stoi brak magazynów energii
- Spółdzielnie energetyczne: nowy model zmienia zasady gry w lokalnej energetyce
- Morskie farmy wiatrowe mogą stworzyć tysiące miejsc pracy, ale brakuje specjalistów i wiedzy
- Transformacja zaczyna się w piwnicy. Domowe instalacje na pierwszej linii transformacji energetycznej
