Podczas XIV konferencji BGK dla JST przedstawiciele samorządów, bankowcy i analitycy byli zgodni: nadchodzące lata będą wyzwaniem dla inwestycji samorządowych, a Bank Gospodarstwa Krajowego odegra kluczową rolę w ich finansowaniu.
Co po roku 2019?
Ton konferencji nadała prezentacja Utrzymanie intensywności nakładów inwestycyjnych JST w kontekście malejących środków z funduszy europejskich do roku 2030. Główny ekonomista BGK Mateusz Walewski przedstawił w niej trzy możliwe scenariusze dotyczące losów inwestycji samorządowych w Polsce, zależnie od kształtu perspektywy budżetowej na lata 2020–2027.
Paneliści i słuchacze nie mieli wątpliwości, że czekają nas znaczne zmiany: znajdujemy się w okresie przejściowym, który oznacza konieczność stałego dopasowywania się do realiów i przebudowywania modelu finansowania, ale co ważne – ścisłej współpracy jednostek samorządu terytorialnego (JST) z rządem, ustawodawcami oraz podmiotami zapewniającymi finansowanie inwestycji.
Co czwarta złotówka z BGK na inwestycje w samorządach
Bank Gospodarstwa Krajowego utworzono w 1924 roku. Dziś – świętując 95-lecie istnienia – niezmiennie spełnia on swoją funkcję państwowego banku rozwoju.
Aż 13 miliardów PLN, czyli co czwarta złotówka przepływająca przez bank, to kredyty dla samorządów. Co istotne, bank wspiera inwestycje w całej Polsce i na wszystkich szczeblach samorządowych, co pozwala skutecznie realizować strategię zrównoważonego rozwoju.
Znaczna część strumienia środków, który BGK kieruje do JST, pochodzi z funduszy unijnych. W obliczu nowej unijnej perspektywy model finansowania inwestycji samorządowych siłą rzeczy będzie musiał ulec radykalnej przebudowie. BGK – jako wieloletni partner JST – ma narzędzia i wiedzę, by względnie bezboleśnie przeprowadzić samorządy przez ten proces.
W co inwestują polskie samorządy?
Prelegenci i paneliści – pracownicy BGK, samorządowcy, a także przedstawiciele rządu i świata nauki – omawiali na konferencji charakter inwestycji samorządowych, modele ich finansowania, uwarunkowania prawne, korzystanie z programów unijnych i rządowych oraz praktyczne aspekty ubiegania się o środki.
Najważniejsze obszary inwestycji w Polsce to podstawowa infrastruktura, taka jak wodociągi, kanalizacja czy drogi, a także budownictwo mieszkalne. W obu tych dziedzinach BGK odgrywa kluczową rolę w finansowaniu lub stanowi istotne uzupełnienie oferty banków spółdzielczych i komercyjnych.
Inwestycje infrastrukturalne wraz z rewitalizacją miast, miasteczek i wsi we wszystkich regionach Polski nieustannie wymagają znacznych nakładów. Bez względu na ostateczny kształt wspomnianej unijnej perspektywy budżetowej na lata 2020–2027, Bank Gospodarstwa Krajowego jest gotów wspierać JST w pozyskiwaniu funduszy koniecznych do utrzymania odpowiedniej dynamiki tych inwestycji.
Jeśli zaś chodzi o wspieranie rozwoju mieszkalnictwa, podczas konferencji zaprezentowano pełen przegląd produktów BGK i PFR Nieruchomości. Uruchomione niedawno rządowe programy pomogą samorządom zwiększać ofertę budownictwa czynszowego, socjalnego czy mieszkań na wynajem. BGK spełni w tym procesie ważną funkcję dyspozytora środków finansowych. Eksperci podkreślali, że odpowiednio zaplanowane i wdrożone działania samorządu lokalnego mogą odwrócić niekorzystne trendy demograficzne, a przede wszystkim – poprawić niejednokrotnie bardzo złą sytuację mieszkaniową wielu Polaków.
Finansowanie inwestycji przy okrojonych środkach z UE
Zaproszeni eksperci odpowiedzieli na pytania dotyczące źródeł i modelu finansowania inwestycji. Wśród poruszanych zagadnień, pojawił się także temat limitu zadłużenia i ograniczeń, które na jednostki samorządu terytorialnego nakłada artykuł 234 ustawy o finansach publicznych. W tym kontekście ważnym wątkiem było partnerstwo publiczno-prywatne. Ten model finansowania inwestycji, jak podkreślali paneliści, nie jest jeszcze u nas bardzo popularny, jednak z całą pewnością samorządowcy powinni się z nim oswajać i nabywać wiedzę o jego uwarunkowaniach prawnych czy o podziale ryzyka pomiędzy podmioty uczestniczące w inwestycji.
Co szczególnie dało się zauważyć podczas obu dni konferencji, to ciepłe słowa wygłaszane przez samorządowców pod adresem przedstawicieli BGK. I nie były to bynajmniej puste pochwały. Przeciwnie: samorządowcy przytaczali konkretne przykłady wsparcia i partnerskiego traktowania, których doświadczyli ze strony doradców kredytowych czy analityków banku.
W rozmowach kuluarowych słuchacze wymieniali się wrażeniami – dominowało poczucie, że otrzymali solidną dawkę fachowej wiedzy, a samorządy, mimo nadchodzących zmian, nie muszą się obawiać o finansowanie swoich inwestycji.
Partnerem publikacji jest Bank Gospodarstwa Krajowego.