Polacy coraz ostrożniej podchodzą do zarządzania pieniędzmi. Jak pokazuje najnowsze badanie BIG InfoMonitor, aż 75 proc. zgromadzonych przez nich środków stanowią oszczędności przeznaczone na wypadek nieprzewidzianych wydatków lub utraty źródeł utrzymania. To dowód, że stabilność finansowa staje się dla większości priorytetem, a motywem odkładania nie są już marzenia, lecz bezpieczeństwo.
– Badanie dotyczące nawyków finansowych Polaków jasno pokazuje, że kluczowym motywem oszczędzania jest budowanie finansowego buforu na nieprzewidziane okoliczności. Aż 44 proc. oszczędzających wskazuje potrzebę zabezpieczenia się przed niespodziewanymi wydatkami, a 31 proc. gromadzi środki na wypadek utraty źródeł utrzymania. […] w obliczu niepewności gospodarczej stabilność finansowa jest priorytetem – mówi Paweł Szarkowski, prezes BIG InfoMonitor.
Oszczędzanie na przyjemności schodzi na dalszy plan
Oprócz budowania rezerwy bezpieczeństwa, 18 proc. badanych odkłada z myślą o emeryturze, 17 proc. na wypoczynek, a 15 proc. na zdrowie. Zaledwie co ósma osoba nie ma sprecyzowanego celu oszczędzania, co sugeruje, że domowe budżety nastawione są dziś przede wszystkim na ochronę przed ryzykiem. Udział poszczególnych kategorii celów pozostaje stabilny względem 2024 roku.
Z danych BIG InfoMonitor wynika, że wydatki na wypoczynek należą do najbardziej zmiennych elementów budżetu domowego. Choć 17 proc. Polaków odkłada na wakacje, wahania rok do roku sięgają nawet 9 punktów procentowych. W 2025 roku średni planowany budżet na wakacje wyniósł 4400 zł na gospodarstwo domowe.
Eksperci wskazują, że choć chęć do odpoczynku jest silna, wyjazdy coraz częściej finansowane są z bieżących oszczędności. Wakacyjne podróże stają się luksusem, z którego najłatwiej zrezygnować w trudniejszych czasach. Ale jednocześnie gdy tylko warunki finansowe są nieco lepsze, Polacy natychmiast wracają do realizacji celu wypoczynkowego.
Oszczędności topnieją, zamiast rosnąć
Z badań wynika, że dla wielu gospodarstw domowych rezerwy finansowe przestają być buforem bezpieczeństwa, a stają się narzędziem przetrwania. W ciągu ostatniego półrocza aż 32 proc. Polaków musiało sięgnąć po swoje oszczędności, by pokryć podstawowe potrzeby. Najczęściej były to wydatki na żywność (12 proc.), rachunki (11 proc.) lub usługi medyczne (11 proc.).
– Dane, w których niemal co trzeci Polak zmuszony jest konsumować swoje oszczędności na podstawowe produkty, jak żywność czy opłaty za media, świadczą o głębokiej erozji siły nabywczej i ciągłej walce o płynność finansową. To nie jest już klasyczne oszczędzanie na czarną godzinę, ale niepokojący trend ratowania bieżącego budżetu – mówi dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk BIG InfoMonitor.
Rosnące koszty życia, wolniejszy wzrost płac i wysokie stopy procentowe powodują, że coraz trudniej odkładać na przyszłość. Dla części gospodarstw oszczędności przestają być narzędziem planowania, a stają się krótkotrwałym zabezpieczeniem inflacyjnych braków.
Odpowiedzialność finansowa mimo trudności
Mimo trudnej sytuacji gospodarczej Polacy są odpowiedzialni finansowo – większość wciąż traktuje oszczędzanie jako priorytet. Jednak presja kosztowa sprawia, że coraz częściej rezygnują z przyjemności, by utrzymać płynność. Kluczowe będzie wspieranie Polaków w budowaniu długoterminowej poduszki finansowej, która faktycznie będzie chronić przed kryzysami, zamiast służyć do pokrywania codziennych wydatków.
Badanie „Skala i cele gromadzenia oszczędności przez Polaków” przeprowadziło Quality Watch dla BIG InfoMonitor. metodą CAWI na próbie 1098 dorosłych Polaków w dniach 27-29 czerwca 2025 roku.
Polecamy również:
- Fed obniżył stopy procentowe, ale wysłał ostrożny sygnał. Czy będą kolejne cięcia?
- Polacy odpowiedzieli, co by ich przekonało do systemu kaucyjnego
- Gig economy stanie się filarem gospodarki. Polska musi się na to przygotować
