11 czerwca odbyła się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości UE (TSUE) dotycząca wskaźnika WIBOR. W rezultacie zapowiedziano, że Rzecznik TSUE przygotuje na 11 września opinię w tej sprawie. Według Związku Banków Polskich (ZBP) to nic zaskakującego.
„W środę 11 czerwca odbyła się rozprawa przed TSUE dotycząca wskaźnika WIBOR, na którym oparte są kredyty złotowe o zmiennej stopie oprocentowania. Sędziowie TSUE wysłuchali stanowisk uczestników postępowania. W trakcie rozprawy poinformowano, że Rzecznik Generalny przygotuje opinię, która ma zostać przedstawiona 11 września 2025 r. Nie ma w tym nic zaskakującego – taka opinia sporządzana jest w większości przypadków, które toczą się przed TSUE. Wyrok Trybunału zostanie wydany najwcześniej kilka miesięcy po ogłoszeniu wspomnianej opinii Rzecznika Generalnego” – podano w komunikacie ZBP.
WIBOR zgodny z prawem UE
Przedstawiciel Komisji Europejskiej zaznaczył, że sprzeczne z celem regulacji BMR byłoby badanie zgodności wskaźnika WIBOR z dyrektywą konsumencką. Prowadziłoby to do podważenia całego systemu wskaźników referencyjnych w Unii Europejskiej. Dodał, że przepisy BMR przyjęto w interesie publicznym, gwarantują równowagę stron i wysoki poziom ochrony konsumentów.
Banki, stosując wskaźniki objęte BMR, działają zgodnie z prawem, gdyż spełniają obowiązek informacyjny zgodnie z przepisami prawa. Nie ma podstaw, by wymagać od banków szczegółowego informowania konsumentów o technicznych aspektach wyznaczania wskaźnika – wskazano w materiale.
„Reprezentant rządu RP z kolei zaakcentował, że polska ustawa o kredycie hipotecznym ściśle reguluje zasady ustalania zmiennego oprocentowania i zapewnia wysoki poziom ochrony konsumenta. WIBOR, jako kluczowy wskaźnik referencyjny w świetle przepisów unijnych, nie powinien podlegać dodatkowej ocenie przez sądy krajowe. Dopuszczenie takiej kontroli uderzałoby w zaufanie do jednolitego rynku finansowego i rodziłoby ryzyka także dla samych konsumentów” – argumentowano w materiale.
W podobnym tonie wypowiedział się przedstawiciel rządu portugalskiego. Jego zdaniem w sprawie chodzi o umowę konsumencką opartą na wskaźniku wpisanym na wykaz kluczowych wskaźników przyjęty przez Komisję Europejską, co potwierdza jego zgodność z unijnym prawem. Powiedział również, że zmienna stopa procentowa, oparta na dozwolonym wskaźniku, nie generuje dla konsumenta ryzyka, dodał Związek.
Czy sądy mogą oceniać legalność wskaźnika WIBOR? ZBP mówi: nie
„Stanowiska wyżej wymienionych podmiotów są w pełni zgodne z wielokrotnie wyrażanym stanowiskiem sektora bankowego i krajowych regulatorów. Nie ma żadnych podstaw do tego, by badać WIBOR i podważać jego rzetelność, wiarygodność i zgodność z prawem. Jest on wskaźnikiem obiektywnym, rynkowym i zależnym przede wszystkim od polityki pieniężnej banku centralnego. Ustalanie WIBOR jest w pełni transparentne i jawne” – podano w komunikacie.
„Konkludując, nie ma możliwości zakwestionowania ani samego WIBOR, ani umów odnoszących się do tego wskaźnika. Znajduje to pełne odzwierciedlenie w orzecznictwie polskich sądów, które we wszystkich dotychczasowych prawomocnych wyrokach oddaliły zarzuty wobec umów opartych na WIBOR” – zakończono w informacji.
W maju prezes ZBP Tadeusz Białek szacował, że wyroku TSUE dotyczącego właściwego informowania o wskaźniku WIBOR można spodziewać się w IV kw. 2025 r. lub I kw. 2026 r. Był zdania, że 11 czerwca odbędzie się rozprawa przed Trybunałem i wówczas nie zapadnie jeszcze wyrok w tej sprawie.
Na czym polega spór o WIBOR?
Spór dotyczy tego, czy banki prawidłowo informowały klientów o ryzyku związanym z kredytami hipotecznymi opartymi na wskaźniku WIBOR. Część prawników i kredytobiorców kwestionuje, czy sposób ustalania zmiennego oprocentowania był przejrzysty i zgodny z przepisami o ochronie konsumenta. Rozstrzygnięcie TSUE może mieć wpływ na dalsze postępowania sądowe w Polsce.
Polecamy także:
- KNF pokazała, ile banki zarobiły w 2024 r. Wynik finansowy jest mocno na plusie
- Edukacja ekonomiczna kuleje. Polacy chcą oszczędzać, ale nie wiedzą, jak inwestować
- Kredyty gotówkowe i mieszkaniowe rosną, niechęć do kredytów ratalnych. Najnowsze dane BIK
- WIBOR rośnie i ani myśli przestać. Wiara rynku w podwyżki stóp procentowych bije kredytobiorców po kieszeni
- Wyrok TSUE w sprawie frankowiczów. O co dokładnie chodzi? [EXPLAINER]