Ustawa o Sądzie Najwyższym, likwidująca Izbę Dyscyplinarną SN – co było jednym z warunków zaakceptowania polskiego KPO – została przyjęta przez Senat. Senatorowie wprowadzili jednak do niej liczne poprawki.
Za nowelą wraz z poprawkami głosowało 97 senatorów, nikt nie był przeciwny, nikt też nie wstrzymał się od głosu.
Zgodnie z nowelizacją, dotychczasową Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego ma zastąpić Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Ma też zostać wprowadzony tzw. test niezawisłości sędziego dla aktualnie rozpatrywanych spraw.
Przyjęte przez Izbę Wyższą poprawki wyłączają także możliwość dalszego orzekania w Sądzie Najwyższym przez osoby, które zajmowały stanowiska sędziowskie w Izbie Dyscyplinarnej.
Zgodnie z poprawką orzeczenia zapadłe w Izbie Dyscyplinarnej SN są uznane za nieważne i pozbawione skutków prawnych, a sędziowie zawieszeni przez tę izbę powracają na swoje stanowiska bez możliwości ich przesunięcia bez ich zgody do innych wydziałów SN przez okres trzech lat. Inna z poprawek zakłada przywrócenie wynagrodzeń sędziom, którym zostały one obniżone.
Senatorowie wprowadzili też zapis, zgodnie z którym Izba Odpowiedzialności Zawodowej ma zająć się wszystkimi sprawami rozstrzygniętymi przez Izbę Dyscyplinarną w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy.
Kolejna grupa poprawek usuwa przepisy stanowiące, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego SN lub innego sądu nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Rozszerza tym samym możliwości składania wniosku o tzw. test bezstronności i niezawisłości sędziego.
Inne z poprawek mają na celu wprowadzenie nowego typu deliktu dyscyplinarnego (przewinienia służbowego) polegającego na „odmowie wykonywania wymiaru sprawiedliwości”. Senatorowie przyjęli również poprawki doprecyzowujące kwestie rozliczeń środków budżetowych związanych z likwidacją Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.
Ponadto przyjęto poprawki o charakterze redakcyjnym, doprecyzowującym i dotyczące techniki prawodawczej.
Ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw w kształcie przyjętym przez Sejm likwiduje Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego (SN). Sędziowie orzekający w niej będą mogli przejść do innej izby lub w stan spoczynku. Zgodnie z nowelą utworzona ma zostać Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Jej skład będzie ustalany w drodze losowania spośród sędziów SN. Z 33 osób, wybranych w drodze losowania, prezydent ma wybierać do 11 sędziów składu Izby Odpowiedzialności Zawodowej na 5-letnią kadencję.
Do Izby Odpowiedzialności Zawodowej będą mogli – wedle przepisów – odwołać się sędziowie ukarani przez Izbę Dyscyplinarną lub ci, którym uchylono immunitet. Nowela wprowadza też test bezstronności i niezawisłości sędziego. Wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności będą mogli złożyć strona lub uczestnik postępowania.
Wprowadzenie zmian dotyczących Izby Dyscyplinarnej SN ma stanowić wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE i spełnić wymagania Komisji Europejskiej zapisane jako kamienie milowe w Krajowym Planie Odbudowy.
