Skierowanie pracy służb na walkę ze skutkami żywiołu, ale też możliwe ograniczenia działalności gospodarczej. Wyjaśniamy, co może wynikać z wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.
W związku z powodzią w południowo-zachodniej Polsce rząd wprowadził stan klęski żywiołowej. Będzie on obowiązywał na wybranych obszarach województw dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego przez 30 dni następujących po dniu ogłoszenia.
Z tego tekstu dowiesz się:
- Kiedy można wprowadzić stan klęski żywiołowej?
- Kto odpowiada za usuwanie skutków klęski żywiołowej?
- Jakie nakazy i zakazy mogą dotyczyć obywateli?
- Jakie nakazy i zakazy mogą objąć przedsiębiorców?
Kiedy można wprowadzić stan klęski żywiołowej?
Stan klęski żywiołowej to jeden z tak zwanych stanów nadzwyczajnych, których ewentualność przewiduje polska konstytucja. Mogą one być wprowadzane “w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające”.
Konstytucja stanowi, że rząd może wprowadzić stan klęski żywiołowej w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych, w całym kraju lub na określonym obszarze. Jego czas trwania to nie więcej niż 30 dni, ale Sejm może zgodzić się na jego przedłużenie.
Kto odpowiada za usuwanie skutków klęski żywiołowej?
Szczegółowe zasady dotyczące stanu klęski żywiołowej reguluje wprowadzona w 2002 roku ustawa. Przyznaje ona szczególne uprawnienia ministrowi, w którego kompetencjach leży zapobieganie skutkom klęsk żywiołowych. W założeniu jest to minister do spraw administracji, czyli aktualnie minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak.
Za usuwanie skutków klęski żywiołowej odpowiadają także wojewodowie, starostowie i wójtowie. Minister odpowiedzialny za administrację może im wydawać polecenia w tym zakresie. Wynikające z tego zadania dostają służby, w szczególności: Państwowa Straż Pożarna i inne jednostki ochrony przeciwpożarowej, Policja, Straż Graniczna, Morska Służba Poszukiwania i Ratownictwa i podmioty lecznicze. Do dyspozycji wojewodów mogą też trafić w tej sytuacji oddziały wojska.
Jakie nakazy i zakazy mogą dotyczyć obywateli?
Stan klęski żywiołowej to także możliwość ograniczenia niektórych swobód obywatelskich. Możliwe jest wprowadzenie obowiązku określonych procedur medycznych, szczepień lub kwarantanny. Obowiązki mogą też dotyczyć działań na rzecz ochrony środowiska i przeciw rozprzestrzenianiu się chorób zwierząt.
Władze mają prawo nakazać ewakuację, zakazać przebywania w niektórych miejscach. Mogą też zakazać imprez masowych i ograniczać przemieszczanie się w określony sposób. W czasie trwania stanu klęski żywiołowej administracja państwowa może też wykorzystać nieruchomość bez zgody właściciela lub dokonywać przymusowych rozbiórek.
Jakie nakazy i zakazy mogą objąć przedsiębiorców?
Państwo może wprowadzić ograniczenia, zakazy i nakazy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej na objętym klęską terenie. Może też nakazać pracodawcom oddelegowanie pracowników do działań związanych z usuwaniem skutków żywiołu.
W czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej może też dojść do reglamentacji towarów lub usług. Regulacja może też objąć ceny – państwo może zakazać ich podnoszenia lub nakazać stosowanie określonych cen.
Czytaj także:
- Polska walczy z powodzią. Będzie nadzwyczajne posiedzenie rządu
- Susze i powodzie to nowa rzeczywistość. Naukowcy apelują o przeciwdziałanie skutkom zmian klimatu
- Ryzyko powodzi w Europie już jest znaczące, a będzie wzrastać. Co dziesiąty Polak jest zagrożony
