Prezydent RP Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Nowelizacja obejmuje także zmiany w ustawach o ochronie oraz o odpadach.
Zmiany w ustawie z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rozszerzają oddziaływanie ustawy na wytwórców odpadów. Dotąd odnosiły się one jedynie do właścicieli lokali.
Umożliwiają także związkom metropolitarnym przejęcie od gmin niektórych zadań związanych z gospodarką odpadami komunalnymi. Obecnie w Polsce funkcjonuje jeden taki związek, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, obejmująca m. in. Katowice, Sosnowiec, Gliwice i Zabrze. Związek ten będzie mógł wykonywać więc niektóre zadania w obszarze gospodarki odpadów – miasta nie będą musiały tego robić oddzielnie.
Co dalej z segregacją odpadów?
Dzięki wprowadzonym zmianom, gminy będą mogły indywidualnie rozliczać wytwórców odpadów z obowiązku selektywnego zbierana odpadów w budynkach wielorodzinnych. Oznacza to, że gmina będzie mogła rozliczyć z dopełnienia obowiązku segregacji odpadów np. osobne mieszkania w blokach mieszkalnych.
Aby jednak to rozwiązanie obowiązywało, muszą być zapewnione techniczne możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych np. w poszczególnych mieszkaniach w bloku. Odpowiedzialna będzie za to gmina.
Zapewnienie takich możliwości będzie się wiązało z wielkimi kosztami, wskazuje Aleksandra Sprysak z kancelarii SDZLEGAL Schindhelm, zajmującej się prawem gospodarki odpadami. „Prowadzi to do uzasadnionej obawy, że gminy niechętnie będą podejmowały takie rozwiązania”, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę spadające dochody gmin – podaje prawniczka.
Niepokojącą zmianą jest możliwość odstępstwa w gminach od selektywnej zbiórki niektórych odpadów, jeśli np. będzie to zbyt kosztowne. Warunkiem będzie decyzja ministra właściwego do spraw klimatu.W rezultacie niektóre gminy będą mogły nie wymagać segregowania odpadów, uzasadniając to wysokimi kosztami.
Zmiany dla gospodarstw domowych
Natomiast ułatwieniem dla gmin i gospodarstw domowych jest zmiana w zakresie odbierania od mieszkańców bioodpadów. Gmina może nie odbierać tego rodzaju odpadów, jeśli mieszkańcy zagospodarowują je we własnym zakresie, czyli np. kompostują. Będą też wtedy częściowo zwolnieni z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Bardzo istotną kwestią jest kwestia naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, gdy podstawą określania wysokości opłaty jest ilość zużytej wody. Taki system obowiązuje np. w Warszawie. W tym wypadku,opłata ta nie będzie mogła być wyższa niż 7,8 proc. przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem za gospodarstwo domowe (czyli obecnie ok. 150 zł).
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Nie obejmuje to niektórych przepisów, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia lub tych, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku.
Prof. Daniela Szymańska: Dla inteligentnego miasta odpady to nie śmieci – to dobro narodowe
