Ekstremalne fale upałów, które nawiedziły Europę w 2022 roku, spowodowały śmierć ponad 16 tys. osób. Łącznie dotkniętych ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi było aż 156 tys. Europejczyków. Kolejne lata nie będą lepsze.
Te alarmujące dane zaprezentowały w najnowszym opracowaniu unijny ośrodek Copernicus Climate Change Service (C3S) i Światową Organizację Meteorologiczną (WMO).
Zgony z powodu upałów
W materiale wykorzystano dane z bazy danych o katastrofach EM-DAT. Wynika z nich, że w Europie w 2022 roku z powodu ekstremalnych zjawisk pogodowych zmarło 16 365 osób. Przy czym aż 99,6 proc. z tych zgonów spowodowały fale upałów.
Czytaj także: Ciepłe zimy, wczesne wiosny i wyższe temperatury. Klimatolog mówi, co nas czeka [WYWIAD]
– W 2022 r. w wielu krajach Europy Zachodniej i Południowo-Zachodniej odnotowano najcieplejszy rok w historii. Lato było najgorętsze w historii: wysokie temperatury zaostrzyły poważne i powszechne warunki suszy, podsyciły gwałtowne pożary, które spowodowały drugi co do wielkości spalony obszar w historii i doprowadziły do tysięcy nadmiernych zgonów związanych z upałami – mówi dyrektor generalny Światowej Organizacji Meteorologicznej prof. Petteri Taalas.
Negatywne zjawiska będą się powtarzać
Łącznie w Europie odnotowano 40 przypadków ekstremalnych zjawisk. To nie tylko upały, ale i susze, powodzie, burze czy osuwiska. Dotknęły one 156 tys. osób w Europie. Pokazuje to poniższa grafika.
– Rekordowy stres termiczny, którego Europejczycy doświadczyli w 2022 r., był jednym z głównych czynników powodujących nadmierną liczbę zgonów związanych z pogodą w Europie. Niestety, nie można tego uznać za jednorazowe zdarzenie lub osobliwość klimatyczną – mówi dyrektor C3S dr Carlo Buontempo
Dzisiejsza wiedza o klimacie wskazuje, że jest to już pewien wzorzec. W kolejnych latach takie sytuacje będą częstsze i bardziej intensywne.
Najgorętsze lato w historii Europy
Autorzy opracowania przypominają, że 2022 rok był dla Europy wyjątkowo gorący. Lato okazało się najgorętsze w historii. Anomalia średniej rocznej temperatury wyniosła 0,79 stopnia Celsjusza wobec średniej z poprzednich 30 lat.
Z kolei suma opadów była niższa od normy. Był to czwarty z rzędu suchy rok na Półwyspie Iberyjskim i trzeci z rzędu suchy rok w górskich regionach Alp i Pirenejów, wskazują badacze.
Niepokojącym zjawiskiem jest także zmniejszanie się powierzchni lodowców. Te w Alpach straciły 880 kilometrów kwadratowych od 1997 roku.
Interesuje cię energetyka i ochrona klimatu? Zapisz się na 300Klimat, nasz cotygodniowy newsletter
Wzrasta także temperatura w morzach i oceanach. Tempo ocieplania się wód na powierzchni mórz, szczególnie we wschodniej części Morza Śródziemnego, Morza Bałtyckiego i Czarnego oraz południowej Arktyki, było w 2022 roku ponad trzykrotnie wyższe od średniej globalnej.
Więcej słońca i więcej OZE
Korzystnym trendem jest w tym kontekście jedynie wzrost udziału energii odnawialnej. Według danych think tanku Ember, w 2022 roku Unia Europejska czerpała 22,3 proc. energii z wiatru i słońca. Po raz pierwszy był to udział wyższy niż przypadający na gaz ziemny.
To wynik rozwoju odnawialnych źródeł energii, ale także większego nasłonecznienia. W okresie 1991-2020 powierzchniowe promieniowanie słoneczne wzrosło, podczas gdy prędkość wiatru i opady nie wykazują znaczącego trendu, zaznaczają badacze.
Polecamy także:
- Najgorsze lato w historii: rekordowe upały, susza i pożary. Oto mapa zmian klimatu w Europie
- Rosnące zagrożenie pożarami lasów. To przez ocieplenie klimatu
- UE powinna zmniejszyć emisje o ponad 90% do 2040 roku. To rada naukowców
- Czysta energia wypiera paliwa kopalne. MAE: W kilka lat popyt na ropę przestanie rosnąć
- Więcej prądu z wiatru i słońca, niż z gazu i węgla. W UE paliwa kopalne są w odwrocie
