Wzrost ubóstwa skrajnego w Polsce związany jest m.in. ze zmniejszeniem wydatków gospodarstw domowych, wynikających z ograniczeń spowodowanych pandemią i lockdownem – powiedziała w piątek w Sejmie wiceminister rodziny Anna Schmidt.
Wiceminister Schmidt przedstawiła w Sejmie informację o działaniach rządu na rzecz zapobiegania wzrostowi ubóstwa, w tym wśród osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin, w kontekście raportu Poverty Watch, i zmian w budżecie na 2022 rok. Pytanie w tej sprawie złożyli posłowie i posłanki Lewicy.
Niepokojący wzrost skrajnego ubóstwa w Polsce
Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska) opublikował raport na temat biedy w Polsce (Poverty Watch). Wynika z niego, że w 2020 roku zasięg ubóstwa skrajnego zwiększył się z 4,2 do 5,2 proc., a liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie zwiększyła się o około 378 tys. – z 1,6 mln w 2019 do 2 mln w 2020 r.
Liczba dzieci w skrajnym ubóstwie zwiększyła się o około 98 tys. – z 313 tys. w 2019 r. do 410 tys. w 2020 r. Z kolei liczba skrajnie ubogich seniorów wzrosła o około 49 tys. – z 264 tys. w 2019 do 312 tys. w 2020 r.
czytaj także: Co piąty Europejczyk żyje w biedzie. Wykluczenie społeczne powiększa się
Zdaniem Anny Schmidt, nie dochody, a wydatki się zmniejszyły
Zdaniem wiceszefowej resortu rodziny z dużą ostrożnością należy interpretować te dane. Mówiła, że wzrost ubóstwa skrajnego nie jest związany ze spadkiem dochodów gospodarstw domowych, ale z ograniczonymi, w przypadku niektórych grup, np. osób z niepełnosprawnością, możliwościami wydatkowymi.
„Ubóstwo skrajne w 2019 r. wyniosło 4,2 proc. i było najniższe od 2008 r. Wzrostu ubóstwa skrajnego upatrywać można też w zmianach dotyczących konsumpcji, związanych ze zmniejszeniem wydatków gospodarstw domowych wynikających z ograniczeń spowodowanych pandemią i lockdownem” – powiedziała Schmidt.
Podkreśliła, że sukcesywnie spada liczba gospodarstw domowych, którym udzielona została pomoc społeczna z powodu ubóstwa. „W 2020 r. takich gospodarstw było o 33 tys., a więc o 8 pkt. procentowych mniej niż w roku 2019” – dodała wiceminister.
Zwróciła uwagę, że w 2020 r. spadła także ogólna liczba osób objętych pomocą społeczną, w tym rodzin z dziećmi, w stosunku do danych z 2018 r. „Ten spadek odnotowujemy na poziomie około 8 pkt. procentowanych, przy czym najwyższy spadek w tym okresie zauważa się w przypadku pomocy dla rodzin z dziećmi, bo to jest około 20,5 pkt. procentowego” – podkreśliła Schmidt.
Polityka wsparcia osób z niepełnosprawnościami? Ma ruszyć nowy program pomocowy
Przekonywała, że działania podejmowane na rzecz zapobiegania wzrostowi ubóstwa stanowią jeden z priorytetów rządu i są kierowane m.in. do osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin.
Zaznaczyła, że polityka wsparcia kierowana jest na działania zwiększające szanse osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy przez podnoszenie ich poziomu samodzielności, aktywności i mobilności i przez ograniczenie ponoszenia przez osoby z niepełnosprawnościami kosztów usług opiekuńczych.
„Programy rządowe i resortowe w tym zakresie realizowane są ze środków Funduszu Solidarnościowego i ich łączna wartość na 2022 rok opiewa na 530 milionów złotych” – wskazała Schmidt. Dodała, że pieniądze są przeznaczone na opiekę wytchnieniową, program asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej, centra opiekuńczo-mieszkalne czy rodzinne ośrodkiem wsparcia.
Ponadto – mówiła – na lata 2022-2024 zaplanowano nowe działania w ramach pakietu „Samodzielność, aktywność, mobilność”, na który zostanie przeznaczony dodatkowy miliard złotych.
„W tej kwocie zawiera się 800 mln zł, które zostaną pokryte ze środków PFRON na pakiet programów +mieszkanie dla osób z niepełnosprawnościami+, program samochodowy oraz finansowanie tworzenia warsztatów terapii zajęciowych i ZAZ-ów (zakładów aktywności zawodowej). 200 mln, które zostanie wydatkowane w przeciągu trzech lat, zostanie pokryte z Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych na stworzenie wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego, wyrobów medycznych i technologii asystujących” – wymieniła wiceminister.
Przypomniała, że w ramach strategii przygotowanej przez pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych przewidziano m.in. opracowanie Narodowego Programu Zatrudnienia Osób z Niepełnosprawności.